​ေမာင်လူ​ေအး​နှင့်​ metaphor များ​

​ေမာင်လူ​ေအး​သည်စာတို​ေပစ​ေလး​များ​ဖတ်ကာ ​ေတွး​ရသည်များ​ကို အား​အား​ရှိလုပ်​ေနတတ်သူြဖစ်သည်။
မ​ေတာက်တ​ေခါက်သိုး​ေဆာင်း​ဘာသာစကား​ေလး​များ​ကိုဖတ်ရှုရင်း​ metaphor ဆိုသည့်​ ဝကင်္ဝုတ္တိအလကင်္ာဆန်ဆန်
ခိုင်း​နိူင်း​ချက်များ​ကို​ေတွ့​ရ​ေလ့​ရှိသည်။ များ​ေသာအား​ြဖင့်​ metaphor များ​ကိုကဗျာအ​ေရး​အသား​များ​တွင်အများ​ဆံုး​ေတွ့​ရ​ေလသည်။
metaphor ကိုအဘိဓါန်၏ဖွင့်​ဆိုချက်မှာ အနက်တစ်ခုကို​ေဖာ်ကျူး​လို​ေသာစကား​တစ်မျိုး​ြဖစ်ကာ အဆိုပါအနက်ကိုတိုက်ရိုက်အား​ြဖင့်​
မြမင်ရ​ေသာသ​ေဘာကိုဆိုလိုသည်။
တစ်​ေန့​သ၌​ေမာင်လူ​ေအး​သည် ဂျာမန်ြငိ်မ်း​ချမ်း​ေရး​သု​ေတသီ ပညာရှိြကီး​ မစ္စတာယိုဂန်နှင့်​ ြငိမ်း​ချမ်း​ေသာဆက်ဆံ​ေရး​ဆိုင်ရာ ဦး​ေနှာက်မုန်တိုင်း​ဆင်ပွဲတစ်ပွဲ တွင် ​ေတွ့​ဆံုပညာယူခွင့်​ရခဲ့​ေလသည်။ metaphor နှင့်​ပါတ်သက်ြပီး​ အနှီကဝိြကီး​က ဂလို​ေဟာ​ေတာ်မူ၏။
" ​ေမာင်လူ​ေအး​ ​ေရွှ​ေသွး​ရဲ့​ ြငိမ်း​ချမ်း​ေသာဆက်ဆံ​ေနထိုင်ြခင်း​ ( peaceful communication ) မှာ metaphor လိုအသံုး​ေတွက ရံဖန်ရံခါ ဒုက္ခ​ေပး​သကွဲ့​"
"မှန်ပါ..."
"အထူး​သြဖင့်​ ရင်ထဲကအခံ ( presumption ) ​ေြကာင့်​ြဖစ်​ေစ၊​ ရိုး​ရာအစွဲ​ေြကာင့်​ြဖစ်​ေစ တြခား​အ​ေြကာင်း​ေတွ​ေြကာင့်​ြဖစ်​ေစကိုယ်ကဆိုလိုတာတမျိုး​၊​ တဖက်သား​သ​ေဘာ​ေပါက်သွား​တာကတမျိုး​ြဖစ်ြပီး​။ ြငိမ်း​ချမ်း​ေသာဆက်ဆံ​ေရး​ကိုထိခိုက်ရံုသာမကဘဲ ဆက်ဆံ​ေရး​တစ်ခုလံုး​ေတာင်ပျက်ြပား​သွား​ေစပါသတဲ့​"
ထူ​ေပ​ေပ ဒံုး​ေဝး​ေဝး​ ငလူ​ေအး​သည် ပိုး​စိုး​ပက်စက်ြကီး​မဟုတ်​ေတာင်ခပ်ပါး​ပါး​ေတာ့​နား​လည်သွား​သလိုရှိလာသည်။ ဒါနဲ့​ ကဝိြကီး​ယိုဂန်ကပံုြပင်တစ်ပုဒ်ဆက်၍​ေဟာ​ေတာ်မူ​ေလသည်။ထိုပံုြပင်မှာကား​
အခါတပါး​ အ​ေမရိကရဲ့​ဖုန်း​ဆိုး​လွင်ြပင်တစ်​ေနရာမှာ အင်ဒီယန်း​လူနီတစ်ဦး​နဲ့​ အ​ေမရိကန်​ေကာင်း​ဘွိုင်သတ္တဝါတစ်​ေကာင်တို့​ပတ်ပင်း​
တိုး​ြကပါသည်။ အင်ဒီယန်း​က ခပ်တည်တည်ြဖင့်​ ​ေကာင်း​ဘွိုင်ကို လက်ညိုး​တစ်​ေချာင်း​ေထာင်ြပသည်။ခါး​မှပုဆိန်ကချိတ်လျက်။
​ေကာင်း​ဘွိုင်ကလည်း​ပုပ်သိုး​သိုး​မျက်ခွက်ြဖင့်​ခါး​မှ​ေြခာက်လံုး​ြပူး​ကိုဟန်ပါပါထုတ်ကာ လက်နှစ်​ေချာင်း​ြပန်​ေထာင်ြပလိုက်ရင်း​ communicate လုပ်လိုက်​ေလသည်။ အံ့​အား​သင့်​စရာ လူနီရိုင်း​က လက်အုပ်ြပန််ချီြပလိုက်သည်။ ထိုအခါ​ေကာင်း​ဘွိုင်က နိုင်လိုမင်း​ထက်ရုပ်ြဖင့်​ လူနီကိုလမ်း​ဖယ်ဟူ​ေသာ ဟန်အမူအရာြဖင့်​လက်ကိုရမ်း​ြပလိုက်​ေလသည်။လူနီကလမ်း​ဖယ်​ေပး​လိုက်သည်။
​ေကာင်း​ဘွိုင်လည်း​သူ့​လမ်း​သူ​ေလျှာက်လာရင်း​ အရက်ဆိုင်​ေတွ့​ေတာ့​ ဝင်နား​ရင်း​ဆိုင်ရှင်ကိုြကွား​လံုး​ထုတ်လိုက်​ေသး​သည်။
​ေကာင်း​ဘွိုင်။          ။အင်ဒီယန်း​ေတွသတ္တိ​ေကာင်း​တယ်သာ​ေြပာတာ ခုန​ေတွ့​ခဲ့​တဲ့​ငတိက​ေတာ့​အ​ေတာ်​ေရှာ်တာပဲ
ဆိုင်ရှင်       ။          ။လင်း​စမ်း​ပါ့​ ကိုယ့်​လူ
​ေကာင်း​ဘွိုင်။          ။လမ်း​မှာဗျာ ငနီ​ေကာင်တစ်​ေကာင်နဲ့​ပတ်ပင်း​တိုး​တာ ဒင်း​ကလက်ညိုး​ေထာင်ြပရင်း​ကျုပ်ကိုသတ်မယ်လို့​ြကိမ်း​လား​ေမာင်း​လား​လုပ်ရဲ့​။ဒါနဲ့​ကျုပ်က မင်း​တစ်ခါသတ်ရင် နှစ်ခါြပန်သတ်မယ်လို့​
ြပန်လည်း​ြကိမ်း​လိုက်​ေရာ ကိုယ်​ေတာ်​ေချာက လက်အုပ်တန်း​ချီ​ေတာ့​တာပဲ။ဒါနဲ့​ကျုပ်လည်း​ လစ်​ေတာ့​ဆိုြပီး​လုပ်ြပလိုက်တာတချိုး​တည်း​ပဲဆရာ။ ဟား​ဟား​        ဟား​ဟား​........
အထက်ပါစကား​များ​က ​ေကာင်း​ဘွိုင်ဘက်ကအြမင်ြဖစ်ပါသည်။ ကိုင်း​ စာဖတ်သူ ...အင်ဒီယန်း​လူနီြကီး​ သူ့​တဲြပန်​ေရာက်​ေတာ့​ ဇနီး​ကိုဘာ​ေြပာသလဲဆိုတာ ရှုစား​ြကရ​ေအာင်။
လူနီ။    ။ ဟား​ဟား​ဟား​ဟား​
ဇနီး​။     ။ရှင်ဘာြဖစ်လာတာလဲ ကိုလူနီ
လူနီ။    ။လမ်း​မှာအ​ေမရိကန်အ​ေကာင်တစ်​ေကာင်နဲ့​ေတွ့​ခဲ့​တယ် ဒင်း​က​ေတာ်​ေတာ်ရူး​တာပဲမိန်း​မရာ..ငါကသူ့​ကိုလမ်း​မှာ​ေတွ့​ေတာ့​ ဘယ်သူလဲဆိုတာနူတ်ဆက်ဖို့​လက်ညိုး​ေထာင်ြပလိုက်​ေတာ့​ ငနဲက သူ့​ကိုသူ ဆိတ်တဲ့​ဗျာ..လက်နှစ်​ေချာင်း​ြပန်​ေထာင်ြပတယ်။
ငါလည်း​ေြကာင်သွား​တာ​ေပါ့​ ဒါနဲ့​ ​ေတာင်ဆိတ်လား​လို့​ ​ေတာင်ပံုစံလက်အုပ်ချီြပီး​ေမး​လိုက်​ေတာ့​ေလ..ဒီ​ေကာင်က လက်ကိုရမ်း​ြပီး​
​ေရဆိတ်တဲ့​ေြပာသွား​တယ်...ရူး​ပါ့​ကွာ..​ေရဆိတ်ဆိုတာရှိမှမရှိတာကွ...ဟား​ဟား​ဟား​...........။
ပံုြပင်​ေလး​ကြပီး​ပါြပီ..​ေမာင်လူ​ေအး​က​ေတာ့​ ​ေကာင်း​ဘွိုင်နဲ့​လူနီအတွက်သက်ြပင်း​ချမိသည်။ ကံ​ေကာင်း​လို့​မ​ေသြကတာပါတကား​။
ဒီလိုနား​လည်မှုလွဲပံုမျိုး​ေတွဘာသာြပန်မှား​တာ​ေတွ​ေြကာင့်​စစ်ပွဲြကီး​ေတွဘယ်​ေလာက်​ေတာင်ြဖစ်ခဲ့​ြပီး​ပလဲ။..
​ေမာင်လူ​ေအး​တို့​ငယ်ငယ်ကြကား​ဖူး​ေသာဟာသတစ်ခုရှိပါသည်။မရယ်ရ​ေသာဟာသပါ​ေပ။
​ေတာနက်​ေတာ ​ေတာင်​ေပါ်ချင်း​ေဒသတစ်ခုသို့​တာဝန်ကျ​ေသာ​ေကျာင်း​ဆရာ​ေလး​တစ်ဦး​ က စာသင်ရင်တပည့်​တစ်​ေယာက်ကို
မင်း​ေတာ့​ေသ​ေတာ့​မယ် ဟု metaphor တစ်ခုသံုး​နူန်း​ဖူး​သည်။ ဘယ်ဆရာကတပည့်​ကိုသတ်ပါ့​မလဲ။မသကာရိုက်ရံု​ေပါ့​။
ဘယ်လိုနား​လည်သွား​မှန်း​မသိ​ေသာ ​ေတာင်​ေပါ်သား​ေကျာင်း​သား​ေလး​က သူ့​ဖ​ေအကိုအိမ်ကျ​ေတာ့​ ဂလိုြပန်​ေြပာသည်။
"အဖ အဖ ငါ့​ကို ​ေကျာင်း​ဆရာက သတ်​ေတာ့​မယ်သိလား​"
ဖခင်ကလည်း​သူ့​ဖာသာသူအဓိပ္ခါယ်​ေကာက်သည်။
'​ေဟငါ့​သား​ကိုသတ်​ေတာ့​မယ်ဟုတ်လား​မြဖစ်ဘူး​လက်ဦး​မှု​ေတာ့​ယူရမယ"်ဆိုြပီး​ေကျာင်း​ဆရာကိုဒူး​ေလး​နဲ့​သွား​ပစ်သတ်လိုက်ပါသတတ်။
မင်း​ေတာ့​ေသ​ေတာ့​မယ် ဆိုသည့်​ metaphor ​ေြကာင့်​နစ်နာမှုြဖစ်​ေပသည်။ သင်အသံုး​ြပု​ေလ့​ရှိသည့်​ metaphor ကိုတြခား​သူက
တြခား​အဓိပ္ခါယ်​ေကာက်နိုင်သည်ကိုသတိချပ်သင့်​သည်။
​ေမာင်လူ​ေအး​ြကံုရဖူး​သည့်​ဥပမာအချို့​ေပး​ြကည့်​ေပမည်။
နင်ငါ့​အိမ်မှာမ​ေနနဲ့​နင်ငါ့​သား​မဟုတ်ဘူး​.(​ေမာင်လူ​ေအး​အ​ေမ​ေြပာခဲ့​ေသာစကား​)
ဆိုလိုချက်( သား​ရယ်အ​ေမ​ေြပာတာနား​ေထာင်ပါ​ေနာ်)
မင်း​ေသာက်ရူး​ပဲ ​ေသာက်သံုး​မှမကျတာ ........(ဆိုလိုချက်) ြကိတ်ထား​သား​ြကီး​ မင်း​လုပ်နိုင်တယ်
နင်ဟာ​ေလ..နင်လိုမှပဲငါ့​ဆီလာ​ေတာ့​တယ်..........(ဆိုလိုချက်) တြခား​အချိန်လည်း​လာလည်ပါဟဲ့​
စသြဖင့်​ စသြဖင့်​ေပါ့​ေလ..ဒီစကား​ေတွဟာ နား​ေထာင်သူအတွက် သူ့​ရင်ထဲမှာရှိ​ေနတဲ့​ အြခား​အခံ​ေတွနဲ့​ေပါင်း​ြပီး​သကာလ အဓိပ္ခါယ်
မျိုး​စံုကွဲထွက်သွား​နိုင်ြပီး​ မ​ေကာင်း​တဲ့​ဘက်ကိုသွား​ေတွး​မိရင် ဆက်ဆံ​ေရး​လမ်း​ေြကာင်း​ကို ဒုက္ခ​ေပး​ပါ​ေတာ့​တယ်။ ဆက်ဆံ​ေရး​ြပီး​ဆံုး​
သွား​နိုင်ပါတယ်။
ဟုတ်ကဲ့​ metaphor များ​ကိုသတိြကီး​စွာထား​ြပီး​သံုး​ပါ​ေတာ့​မည်။
ခင်ဗျား​တို့​ေရာ....သူများ​ေတွရဲ့​ metaphor ​ေတွကိုနား​လည်​ေပး​နိုင်ပါ​ေစဗျာ။