(၁)
အိုဘားမားသည် ၎င်းေနထိုင်သမှုြပုရာ ထံုးြဖူသုတ်ထားသည့် အိမ်ေဟာင်းြကီးေရှ့တွင် “အိုတီး-(O-Tea)”အမည်ရှိ လက်ဖက်ရည်ဆိုင်တစ်ခုကို ဖွင့်လှစ်လိုက်သည်။ အဆိုပါ အိုတီးလက်ဖက်ရည်ဆိုင်အား သူ၏မိတ်ေဆွအေပါင်းအသင်းများ၏ ဝိုင်းဝန်းတိုက်တွန်း လှံု့ေဆာ်မှုေြကာင့် ဖွင့်လှစ်ြဖစ်ခဲ့ြခင်းပင်ြဖစ်သည်။
(၂)
ထိုအချိန်က ြမန်မာဟူသည့် လူညိုများေနထိုင်ရာ အေရှ့ပိုင်းရွာငယ်ေလးတစ်ခုတွင် “လက်ဖက်ရည်ဆိုင်ယဉ်ေကျးမှု”ဆိုေသာ ယဉ်ေကျးမှုတစ်ရပ် အေတာ်အတန်ြကီးမားထွန်းကားလျှက်ရှိေလသည်။ ယင်းရွာငယ်ေလးရှိ ရွာသူရွာသားအေတာ်များများမှာ နာရီ၊ စက္ကန့်၊ မိနစ်များစွာကို လက်ဖက်ရည်ဆိုင်များထဲတွင် တမ်းတမ်းစွဲစွဲ ြပွတ်ြပွတ်သိပ်သိပ် အချိန်ေပးထိုင်တတ်ြကေြကာင်း သတင်းများြကားရစဉ်က အိုဘားမားြကီးတစ်ေယာက် အံ့အားြကီးစွာြဖစ်ရေလ၏။
“အချိန်သည်ေငွ”ဟူ၍ သူတို့အေနာက်ပိုင်းရွာသားများ အားသွန်ခွန်စိုက် ြကိုးစားလှုပ်ရှား၍ ေငွရရှိေအာင် အချိန်ကိုေပးဆပ်ေနြကရသည့် ကာလတွင် ြမန်မာလူညိုများမှာကား ေငွများပစ်ေပး၍ပင် အချိန်ကို ဝယ်ယူစည်းစိမ်ယစ်ေနြကပါတကားဟု အထင်ြကီးေလးစားစိတ်လည်း အံ့ဘနန်းြဖစ်ေပါ်ရေချသည်။
ြမန်မာရွာသို့ အလည်အပတ် အပျင်းေြပအေပျာ်ခရီးထွက်ဖူးြကေသာ သူ၏မိတ်ေဆွြကီးများကလည်း ြမန်မာ့လက်ဖက်ရည်ဆိုင်ယဉ်ေကျးမှုအေြကာင်းကို မစားရဝခမန်း ြပန်လည်ေဖာက်သည်ချေလ့ရှိြကသြဖင့် လက်ဖက်ရည်ဆိုင်ဟူသည့်အရာအား အိုဘားမားြကီး စတင်စိတ်ဝင်စားခဲ့ရေလေတာ့သည်။
“ဒီလိုဗျာ… အဲဒီက လက်ဖက်ရည်ဆိုင်ေတွဆိုတာ… ကျုပ်တို့ဆီမှာရှိတဲ့ ကေဖးဆိုင်ေတွလိုပါပဲ။ ဒါေပမယ့် ဒီမှာလို ေသာက်စရာရှိတာတစ်ခွက်ေသာက်၊ ေြပာစရာရှိတာထိုင်ေြပာြပီး ြပန်သွားြကတာမျိုးမဟုတ်ေပဘူး အိုြကီးရဲ့။ သူတို့လက်ဖက်ရည်ဆိုင်ေတွက လက်ဖက်ရည်တစ်ခွက်ေသာက်၊ အဲ… သံုးခွက်လည်းထိုင်ေသာက်ချင်ေသာက်၊ ြပီးရင် ေရေနွးတစ်အိုးြပီးတစ်အိုးေသာက်ြပီး တစ်ေနကုန်တစ်ေနခမ်း စပ်မိစပ်ရာ ကွိစိကွစေတွကိုချည်း အချိန်ေပးထိုင်ေြပာြကရတာကိုးဗျ။ ဆိုင်ရှင်ေတွကလည်း ြကိုက်သေလာက်ထိုင် ဘာမှမေြပာတဲ့အြပင် သီချင်းေလး၊ ဗီဒီယိုေလး၊ ေဘာပွဲေလးေတွပါ ြပေပးထားေသးတာဗျို့… ကျုပ်ေတာ့အဲဒီြမင်ကွင်းေတွြကည့်ြပီး လူြဖစ်ရကျိုးနပ်လှချည်ြကရဲ့တကားလို့ေတာင် စိတ်ထဲကေတွးမိေသးတယ်” ဟု ရွာေပါင်းစံုမှြပဿနာများကို ဒိုင်ခံရှင်းလင်းေပးေနရသည့် ေတာင်ကိုရီးယားရွာသားြကီး ကုလဘန်ကီမွန်းြကီးက သူြမန်မာရွာကိုအလည်ေရာက်ခဲ့စဉ်က ြမင်ကွင်းကို ေြပာြပခဲ့ဖူးရာ အိုဘားမားြကီး ပါးစပ်ေဟာင်းေလာင်းကေလးြဖင့် နားေထာင်ခဲ့ရဖူးေလသည်။
ထိုသို့ြဖင့် ယူအက်စ်ေအ ရွာလူြကီး အိုဘားမားတစ်ေယာက် လက်ဖက်ရည်ဆိုင်နှင့်ပတ်သက်ေသာ အချက်အလက်များကို ဟိုေမးဒီြမန်းြဖင့် ေလ့လာရေလသည်။
(၃)
သူ့ရွာကိုေရာက်ေနြကေသာ ြမန်မာရွာသားများ၏ ရှင်းြပချက်တို့အြပင် ြမန်မာရွာဆီသို့ အေပျာ်ခရီးထွက်ဖူးကုန်ြကေသာ ကုလအဖွဲ့မှေရာင်းရင်းများ၊ သူ့တပည့်ေကျာ်များ၏ စီကာပတ်ကံုးေြပာြပချက်များကို နားေထာင်ရင်း လက်ဖက်ရည်ဆိုင်တစ်ဆိုင်ဖွင့်လိုစိတ်များ တဖွားဖွားေပါ်လာရေတာ့သည်။
သူ့မေဟသီ မီလ်ရှဲအိုဘားမားကလည်း လက်ဖက်ရည်ဆိုင်ဖွင့်ပါက ကုန်ကျမည့်စရိတ်နှင့် ြပန်ရမည့်အြမတ်ေငွတို့ကို မည်သို့မည်ပံုတွက်ချက်လိုက်သည်မသိ။ စာရင်းေပါင်းေသာ် အိုဘားမား၏ ရွာလူြကီးဝင်ေငွ၊ အတ္ထုပတ္တိစာအုပ်များေရာင်းရေငွ၊ ေအာက်ဆိုက်ရေငွတို့ထက်ပင် ဖွတ်ကလိကဒဂင်္ါးေပါင်း ဘီလီယံသန်းနှင့်ချီထွက်ေပါ်လာ၍ ဝမ်းသာအားရပင် လက်ဖက်ရည်ဆိုင်ဖွင့်လှစ်ေရး မဟာစီမံကိန်းြကီးကို အြမန်ဆံုးအေကာင်အထည်ေဖာ်ပါရန် အိုဘားမားြကီးအား နှစ်ကိုယ်ြကားတစ်ချက်လွှတ်အမိန့်ထုတ်လိုက်ေလေတာ့သည်။
ထို့အြပင် မြကာေသးမီကေလးကပင် ြမန်မာရွာသို့ အလည်အပတ်သွားေရာက်ခဲ့ေသာ သူ့ြပိုင်ဖက်ရဲေဘာ်ြကီး ဘုရားဒကာဂျွန်မက်ကိန်းက “မင်း ဒီရွာကို ရွာလူြကီးအြဖစ်တာဝန်ယူေနြပီးေတာ့ လက်ဖက်ရည်ဆိုင်ေလးတစ်ဆိုင်ေတာင် ြဖစ်ေြမာက်ေအာင်မဖွင့်နိုင်ဘူးဆိုေတာ့ ေနာက်လာမယ့်ေရွးေကာက်ပွဲမှာ ေခွးြဖစ်မယ့်ကိန်းြမင်ေနသကွယ့်” ဟုအဓိပ္ပာယ်ရသည့် စကားလံုးြကီးများြဖင့် အိမ်ေရှ့မှလှမ်းေအာ်သွားေသးတာမို့ အိုဘားမားတစ်ေယာက် လက်ဖက်ရည်ဆိုင်ဖွင့်လှစ်ေရးစီမံကိန်းကို စိတ်ဒံုးဒံုးချ ဆံုးြဖတ်အေကာင်အထည်ေဖာ်ပါေတာ့၏။
တဆက်တည်းမှာပင် ြမန်မာ့လက်ဖက်ရည်ဆိုင်ယဉ်ေကျးမှုအေြကာင်းကို ရပ်ေကျာ်ရွာေကျာ်သတင်းမီဒီယာြကီးများကစာြဖင့်တဖံု၊ ရုပ်သံြဖင့်တစ်မျိုး ေန့စဉ်ရက်ဆက်ေဖာ်ြပလာြကတာေြကာင့် သူ့ရွာြကီးရှိ ရွာသူရွာသားများမှာ လက်ဖက်ရည်ဆိုင်ပိုးဝင်ကာ လှုပ်လှုပ်ရွရွြဖစ်လာြကေလသည်။ သတင်းများတွင်လည်း ြမန်မာ့လက်ဖက်ရည်ဆိုင်အေြကာင်း၊ သတင်းများ၊ ေဆာင်းပါးများကို ဓာတ်ပံုများေဝေဝဆာဆာြဖင့် ြမန်မာရွာသို့ ကိုယ်တိုင်ကိုယ်ကျသွားေရာက်ရိုက်ကူးတင်ဆက်ေဖာ်ြပလာြကသည်။
ရွာသူရွာသားတချို့ကလည်း ရွံ့ပုပ်ေရာင်လက်ဖက်ရည်ခွက်ပံုများကိုေရးဆွဲထားေသာ ဆိုင်းဘုတ်များ၊ ဗီနိုင်းများကို ကိုင်ေဆာင်ကာ သူေနထိုင်ရာ ထံုးြဖူသုတ်အိမ်ေဟာင်းြကီးတစ်ဝိုက် စီတန်းလှည့်လည်ရင်း “We Can Change”၊ “We Can Change” ၊ “We Can Change”၊ ဟူ၍ အားတိုင်းယားတိုင်း လာလာေအာ်ဟစ်ေနြကေလသည်။
“လက်ဖက်ရည်ဆိုင်ဖွင့်မယ်ဆိုရင်၊ စားပွဲနဲ့ ခံုပုေလးေတွလိုပါမယ်။ လက်ဖက်ရည်ခွက်ေသးေသးေလးေတွလိုပါမယ်။ ေရေနွးြကမ်းအိုးနဲ့ ေရေနွးပန်းကန်လံုးေတွလိုပါမယ်။ နို့ဆီနို့စိမ်း၊ လက်ဖက်ေြခာက်စသြဖင့်လိုအပ်ပါမယ်။ လူအေနနဲ့ အေဖျာ်ဆရာ၊ အေြကာ်ဆရာနဲ့ စားပွဲထိုးကေလးေတွလိုအပ်ပါမယ်။ ေဆးလိပ်ကိုလည်း တစ်လိပ်ချင်းေရာင်းချေပးနိုင်ရပါမယ်။ သီချင်းဖွင့်ရပါမယ်။ ေဘာပွဲြပရပါမယ်။ ရှယ်ဆိုရင်ဇွန်းတပ်ေပးြပီး ရိုးရိုးဆိုရင် ဇွန်းမထည့်ရပါဘူး။ ပလိန်းလို့ေြပာရင် ေကာ်ဖီမစ်ထုပ်ကိုေရေနွးနဲ့ချေပးရပါမယ်……………… ” စသည့် အစီရင်ခံစာအြပည့်အစံုတစ်ခုအား ြမန်မာရွာတွင်ေနထိုင်သည့် သံတိုသံစေရာင်းသူတပည့်ေကျာ်တစ်ဦးက လှမ်းပို့ေပးလိုက်ေသာအခါ လိုအပ်ေသာပစ္စည်းပစ္စယများကို ချက်ချင်းစုေဆာင်းလိုက်ြခင်းအားြဖင့် လက်ဖက်ရည်ဆိုင်တစ်ဆိုင်ဖွင့်ရန် အဆင်သင့်ြဖစ်သွားြပီြဖစ်သည်။
သူ၏ ေကျးရွာအုပ်ချုပ်ေရးရံုးမှ လက်ေအာက်လူြကီးများကလည်း ဤကဲ့သို့ လက်ဖက်ရည်ဆိုင်တစ်ဆိုင်ဖွင့်လှစ်လိုက်ြခင်းအားြဖင့် လူေပါင်းများစွာသည် လက်ဖက်ရည်ေသာက်ရင်း အချိန်ကုန်ခံြကေတာ့မည်ြဖစ်ရာ ကျွန်ုပ်တို့ရွာြကီးတွင်ြဖစ်ေပါ်လျှက်ရှိသည့် အလုပ်လက်မဲ့ြပဿနာြကီးအားအလိုလိုေြဖရှင်းနိုင် ေတာ့မည်ြဖစ်ပါေြကာင်း၊ ပင်စင်စားအဘိုးြကီးအဘွားြကီးများကလည်း လုပ်စရာမရှိတိုင်းလက်ဖက်ရည်ဆိုင်လာထိုင်ေနေတာ့မည်ြဖစ်သြဖင့် ပင်စင်လစာြပဿနာများကိုလည်း အလိုလိုေမ့ေလျာ့သွားြကလိမ့်မည်ြဖစ်ပါ ေြကာင်းြဖင့် အဖက်ဖက်မှဝိုင်းဝန်း၍ အချွန်ြဖင့်မ ြကေလကုန်၏။
ထိုသို့ြဖင့်…… ထိုသို့ြဖင့်
“အိုတီး” ဟု အမည်သမုတ်သည့်လက်ဖက်ရည်ဆိုင်ြကီးတစ်ဆိုင်မှာ ယူအက်စ်ေအဆိုသည့်ရွာြကီးရှိ ထံုးြဖူသုတ်ထားေသာအိမ်ေဟာင်းြကီးေရှ့တွင် ေအာင်ြမင်စွာေပါ်ထွက်လာခဲ့ေလေတာ့သည်။
(၄)
အဆိုပါ အိုတီးလက်ဖက်ရည်ဆိုင်ဖွင့်ပွဲသို့ ေကျးရွာအသီးသီးမှ ရပ်ရွာေခါင်းေဆာင်ြကီးများ တက်ေရာက်ချီးြမှင့်ြကြပီး ပုပ်ရဟန်းမင်းြကီးကိုယ်တိုင် ဖဲြကိုးြဖတ်စက်ခလုတ်နှိပ်ဖွင့်လှစ်ေပးခဲ့ေသာေြကာင့် မီဒီယာများတွင် အေအာင်ြမင်ဆံုး ဆိုင်သစ်ဖွင့်ပွဲတစ်ခုအြဖစ် ေဝေဝဆာဆာေဖာ်ြပပါရှိလာေလ၏။
ဆိုင်ဖွင့်ပွဲအထိမ်းအမှတ်အြဖစ် တည်ခင်းဧည့်ခံေသာ ပထမဆံုးလက်ဖက်ရည်တစ်ခွက်ကို တစ်ငံုေသာက်ြကည့်ေသာ အဂင်္လန်ေကျးရွာလူြကီး အမျိုးသမီးြကီး ဝိတိုရိယအဲလိဇဘက်ပင်လျှင် အရသာထူးကဲေသာလက်ဖက်ရည်ချိုဆိမ့်ေြကာင့် အင်တန်နှစ်ြခိုက်စွာြဖင့် “အိုး… ဂွတ်… အိုး..အိုး..ဂွတ်” ဟူ၍ စိတ်လွတ်ကိုယ်လွတ်ြမည်ေြကွးမိေလ၏။ ယူအက်စ်ေအရွာသားအေပါင်းတို့မှာကားမူ ဝမ်းေြမာက်ဝမ်းသာအားေပးလိုက်ြကသည်မှာ ဆိုဖွယ်ရာပင်မရှိြပီ။
ဆိုင်ဖွင့်သည့်ေန့မှာပင် လက်ဖက်ရည်ခွက်ေပါင်း တစ်သန်းေကျာ်ေရာင်းချလိုက်ရေလရာ ေကာင်တာေနာက်မှာထိုင်၍ ပိုက်ဆံသိမ်းေနေသာ မီရှဲလ်အိုဘားမားတစ်ေယာက် ြပံုးပန်းပီတိဂွမ်းဆီထိကာ “အဟိ..အဟိ..ခွိခွိခွိ” ြဖင့် အူြမူးေနေပေတာ့သည်။
ဆိုင်ဖွင့်ပွဲအခမ်းအနားအား ရုပ်သံအသီးသီးမှ Live ထုတ်လွှင့်ြပသရာ ေစာင့်ြကည့်သူေပါင်း သန်းတစ်ေထာင်တိတိရှိေလေြကာင်း Time အမည်ရှိ လက်ကမ်းစာေစာင်တစ်ခုတွင် ေဖာ်ြပပါရှိလာ၏။ အိုဘားမားပါးစပ်လည်း နားရွက်တက်ချိတ်ေနပါေတာ့၏။
အိုတီးလက်ဖက်ရည်ဆိုင်တွင် အိုစပါယ်ရှယ် အစားအေသာက်များမှာ လွန်စွာမှ လူြကိုက်များလှသည်။ ထိုအရာများကား အိုတီးရှယ်လက်ဖက်ရည်၊ အိုြကာေကွး၊ မီရှဲလ်ပလာတာ၊ အိုရှဲစမူဆာတို့ပင်ြဖစ်ြကသည်။ လက်ဖက်ရည်စားပွဲများကို ဆိုင်အတွင်းမှာသာမက ဆိုင်အြပင်ဖက် ထင်းရှူးပင်များေအာက်တွင်လည်း ခင်းကျင်းထားရှိသည်။
အိုဘားမားမှာလည်း အိုတီးလက်ဖက်ရည်ဆိုင်ကို အေနာက်ပိုင်းတခွင် စတင်ဖွင့်လှစ်သူအေနနှင့် ဟုန်းဟုန်းေတာက်နာမည်ေကျာ်ကာ ဂရင်းနစ်စံချိန်တင်သွားေလသည်။ ရွာအသီးသီးရှိ ေကျာင်းသင်ခန်းစာများတွင်လည်း “ယူအက်စ်ေအရွာြကီးမှာ ပထမဆံုး လက်ဖက်ရည်ဆိုင်ဖွင့်လှစ်သူအမည်နှင့် ဆိုင်အမည်ကိုေဖာ်ြပပါ” စသြဖင့် ထည့်သွင်းသင်ြကားြကရသည့်အဆင့်ထိ ေရာက်ရှိခဲ့ေလသည်။
ယူအက်စ်ေအရွာြကီးသို့ အလည်အပတ်လာေရာက်ြကကုန်ေသာ လူများမှာလည်း အိုတီးလက်ဖက်ရည်ဆိုင်ေနာက်ခံနှင့် ဓာတ်ပံုရိုက်ပါမှ လူရာဝင်ရသလိုလိုြဖစ်ကုန်ြကသည်။
(၅)
အိုဘားမားနှင့် ဇနီးသည်မီရှဲလ်တို့ ေကာင်တာေဘးတွင် တိုးတိုးတွတ်တွတ် စကားများေနြကသည်။ မီရှဲလ်က -
“ရှင်က ဒီရွာကလူြကီးပဲ… သူတို့ကို လက်မခံလို့ရတာပဲ”
အိုဘားမားက စိတ်ကျဉ်းကျပ်ေနသည့်မျက်နှာမည်းေလးြဖင့်-
“မြဖစ်ေပဘူးကွ… သူတို့ေတွက ငါ့ရဲ့မိတ်ေဆွေတွ။ ြပီးေတာ့ ဒီလူေတွက သူတို့ရွာမှာ ရွာလူြကီးေတွပဲ။ ေလာေလာဆယ်ေတာ့ ဒို့ဆိုင်ေလးကိုမထိခိုက်သေရွ့နည်းနည်းေတာ့ ေစာင့်ြကည့်ပါဦးကွာ”
“သတိေတာ့ထားေနာ် ကိုကိုဘား… ကျွန်မကေတာ့ အဲဒီလူေတွကို သိပ်မသကင်္ာဘူး။ အာမက်ဒီနီဂျက်ဆိုတဲ့လူကို ပိုြကည့်မရဘူး”
အေြကာင်းမူကား အိုတီးလက်ဖက်ရည်ဆိုင်ဖွင့်ြပီး နှစ်ပတ်အြကာတွင် ဆိုင်၏မလှမ်းမကမ်း၌ အီရန်ေကျးရွာမှ ရွာလူြကီး အာမက်ဒီနီဂျက်ဆိုသည့်ပါးသိုင်းေမွးနှင့်လူက “ကွမ်းမှာဘုရင်၊ အာမက်သခင်”ဟူသည့် ကွမ်းယာဆိုင်လာဖွင့်ေသာေြကာင်းြဖစ်သည်။ သူနှင့် မေရှးမေနှာင်းမှာပင် တရုတ်ရွာမှ ဟူကျင်ေတာင်ဆိုသည့်အဘိုးြကီးကလည်း “အသားကိုယူ၊ အဆီကိုစား၊ ေပါက်ေဖာ်အာရှကျား”အမည်ြဖင့် ဝက်သားတုတ်ထိုးဆိုင်လာဖွင့်ေလသည်။ အိုဘားမားလည်း ကိုယ့်လိုလက်ဖက်ရည်ဆိုင်လာဖွင့်တာမှမဟုတ်ဘဲေလ ဆိုြပီး ဒီတိုင်းြကည့်ေနလိုက်၏။
ဟူကျင်ေတာင်၏ ဝက်သားတုတ်ထိုးဆိုင်ေြကာင့် အိုဘားမား၏ ေဖာက်သည်ေကာင်မေလးတချို့ေလျာ့နည်းသွားတာ သိပ်ကိစ္စမရှိေပမယ့် အာမက်ဒီနီဂျက်၏ ကွမ်းယာဆိုင်ေြကာင့် သူ့ရွာရှိရွာသားေတာ်ေတာ်များများ ကွမ်းစားတတ်ကုန်သည်။ လူြကီးလူငယ်များ၏ ပါးစပ်တွင် ကွမ်းေသွးများနီရဲစွာြမင်လာရသည်။ ဘီကလင်တန်၊ ဟီလာရင်ကလင်တန်လင်မယားဆိုလည်း အြမဲကွမ်းပလုတ်ပေလာင်းေတွြဖစ်ေနသည်။ သူေနထိုင်ရာ ထံုးြဖူသုတ်အိမ်ြကီး ပတ်ပတ်လည်မှာ ကွမ်းတံေတွးများ တဗျစ်ဗျစ် လာေထွးထားြကတာကိုလည်း ေန့တိုင်းရှင်းလင်းေနရသည်။
အိမ်နှင့်ရန်ြဖစ်ကာ ထွက်ေြပးလာေသာ အိမ်ေြခရာမဲ့ သက်ဆင်ဆိုသည့် ထိုင်းရွာသားတစ်ဦးကို စားပွဲထိုးေခါင်းေဆာင်ခန့်ြပီး ေအာက်ေြခသိမ်းအလုပ်များကို ြကီးြကပ်ရှင်းလင်းခိုင်းထားရသည်။ အေရးထဲမှာ အိန္ဒိယေကျးရွာမှ မန်မိုဟာဆင်းန်ေခါင်းေဆာင်ေသာ နွားနို့ပို့သည့်ဘာဘူြကီးေတွကလည်း နွားနို့ထဲ ေရေတွအဆမတန်ေရာလာြကသြဖင့် သတိေပးထားရေသးသည်။
(၆)
အိုတီး လက်ဖက်ရည်ဆိုင်ေလးထဲမှာ လူစည်ကားေနသည်။ လင်းေဆးလိုဟန်၊ ဘရစ်တနီစပီးယား၊ အင်ဂျလီနာဂျိုလီ၊ ဂျနီဖာလိုပက်ဇ် တို့ဝိုင်းက ကျယ်ေလာင်ကျယ်ေလာင်ြဖင့် ေလပန်းေနြက၏။ ဒီေကာင်မေလးေတွက မူးယစ်ေဆးနည်းနည်းသံုးထားပံုရသည်။ သူမတို့ဝိုင်းကို အက်ဖ်ဘီအိုင်နှင့် စီအိုင်ေအသတင်းေပးများက တြခားဝိုင်းမှေနလှမ်းအကဲခတ်ေနြကသည်။ ဂျိုလီက အီြကာေကွးြကီးတစ်ေချာင်းကို ပါးစပ်ထဲအတင်းထိုးထည့်ြပီး အကဲခတ်ေနသည့် ငနဲများကိုေလှာင်ြပေနသည်။
“ဘုန်း”
ဆိုင်ထဲကိုေဘာလံုးတစ်လံုးဝင်လာြပီး ဆိုင်နံရံကိုထိမိသံြဖစ်သည်။ မီရှဲလ်က ေကာင်တာမှေန အြပင်သို့လှမ်းေအာ်သည်။
“ဟဲ့…. ရွန်းနီတို့ ဘက်ခမ်းတို့၊ ဒိုေလးတို့ ဒေရာ့ဘာတို့ .. ဆိုင်နဲ့ေဝးေဝးမှာသွားကစားြကကွယ်… ဒီမှာ စားေသာက်သူေတွရှိေနတယ်”
ဆိုင်ထဲရှိေချာင်ကျကျဝိုင်းတစ်ခုမှာေတာ့ ေြမာက်ကိုရီးယားအဘိုးြကီး ကင်ဂျံုအီးတစ်ေယာက်တည်းထိုင်ေနသည်။ ညကများထား၍ အရက်နာကျေနပံုလည်းရသည်။ သူ့ဝိုင်းကို ကွမ်းယာသည်အာမက်ဒီနီဂျက် ခဏလာထိုင်ြပီး တိုးတိုးကျိတ်ကျိတ်စကားေြပာ၍ ဟိုြကည့်ဒီြကည့်ြပန်ထွက်သွားတာကို ေတွ့လိုက်ရသြဖင့် အိုဘားမားနည်းနည်းမသကင်္ာြဖစ်သွားသည်။
ဆိုင်ထဲသို့ အာရပ်သံုးဦးဝင်လာသည်။ “ချိုဆိမ့်သံုးခွက်”ဟုမှာြပီး ဝိုင်းအလွတ်တစ်ခုမှာဝင်ထိုင်ကာ ေကာင်တာဖက်လှည့်၍ “ အိုမာြကီးအေခွဖွင့်ေပးပါဦး” ဟုေတာင်းဆိုတာေြကာင့် မီရှဲလ် စီဒီစက်ကိုဖွင့်လိုက်၏။ အိုမာြကီးဆိုတာ မြကာေသးမီက ေသဆံုးသွားေသာ အိုစမာဘင်လာဒင်ကိုချစ်စနိုးေခါ်ြကြခင်းြဖစ်သည်။ ဘင်ဘာဒင်မေသမီေနာက်ဆံုးထုတ်သွားခဲ့ေသာ “အြကမ်းပတမ်းဖက်ပစ်လိုက်မယ်” ဟူသည့် ေရာ့ခ်သီချင်းေခွမှာ လူငယ်များြကားေရပန်းစားလျှက်ရှိေလသည်။
“ေသနတ်ကေလးကိုဆွဲ… မူရာမများတဲ့ ဒို့က… အြကမ်းဖက်မှာပဲ… ဟူးေရး… ဝါး ဂါး.ဂရား” ဆိုြပီးေရာ့ခ်ကာြကီး အိုစမာ၏ ကျယ်ေလာင်ေသာသီချင်းသံြကီးထွက်လာြပီးေနာက်မှာ လက်လှုပ်ေြခလှုပ်ြဖင့် စည်းဝါးလိုက်ေနြကေသာ အာရပ်သံုးဦးကိုအိုဘားမားြကည့်ေနစဉ်မှာပင် ဆိုင်ေရှ့သို့ ပိုလာဝက်ဝံတံဆိပ်ကပ်ဂျစ်ကားေလးတစ်စီးထိုးရပ်လာေလသည်။ ဆင်းလာသူများက ရုရှားရွာမှရွာလူြကီးနှစ်ဦးြဖစ်ေသာ မက်ဒီဗက်နှင့် ဗလာဒီမာပူတင်တို့ပင်ြဖစ်သည်။
သူတို့နှစ်ဦးက အိုဘားမားဆီေလျှာက်လာြပီးနှုတ်ဆက်ြကသည်။ မက်ဒီဗက်က-
“ဒီလိုအိုဘားမားရဲ့… ဒီက ကျုပ်ဆရာ ဗလာဒီမာပူတင်ြကီးက ခင်ဗျားဆိုင်ေဘးမှာ ဆိုင်တစ်ဆိုင်ဖွင့်ချင်လို့တဲ့… အဲဒါ ကျုပ်လိုက်ေြပာေပးတာ”
အိုဘားမားတုန်လှုပ်စွာြဖင့်- “ဟင်…. ပူတင်က ဆိုင်ဖွင့်မယ်.. ဟုတ်လား… ဘာ..ဘာဆိုင်တုန်း”
“ပူတီ ဆိုင်ေလ… ရုရှားဝက်ဝံေလးပူတင်ရဲ့ပူတီ ဆိုြပီးဖွင့်မလို့… အဲဒါေနရာတစ်ေနရာေပးလိုက်စမ်းပါဗျာ… ခင်ဗျားအာဖဂန်လွင်ြပင်မှာ အမဲလိုက်ထွက်ရင်သံုးလို့ရေအာင် ကျုပ် ဒံုးကျည်ေလးတစ်လံုးပို့လိုက်ပါ့မယ်”
“ဟင်.. အမဲလိုက်ဖို့ ဒံုးကျည်….”
ေြပာချင်ရာေြပာြပီး ြပန်ထွက်သွားေသာ မက်ဒီဗက်ကိုြကည့်ကာ အိုဘားမား ပါးစပ်ေဟာင်းေလာင်းေလးြဖစ်ေနသည်ကို ပူတင်ြကီးက နဖူးေြပာင်ကေလးပွတ်ကာပွတ်ကာြဖင့် ြပံုးြပံုးြကီးြကည့်ေနေလသည်။ အိုဘားမားတစ်ြဖည်းြဖည်းနှင့် ေဒါပွလာသည်။
“ေတာက်… ဘယ်လိုလူေတွလဲ…. ဟိုတစ်ေန့ကပဲ ြပင်သစ်ရွာက ဆာကိုဇီဆိုတဲ့ေကာင် အနှိပ်ခန်းလာဖွင့်ထားေသးတယ်…. ပါကစ္စတန်က ပါဗက်ဇ်မူရှာရက်ဖ်ဆိုတဲ့ငနဲကလည်း အာဖဂန်က ဟာမစ်ကာဇိုင်းဆိုတဲ့လူနဲ့ေပါင်းြပီး ဘိလိယက်ခံုလာေထာင်ေသးတယ်…. ခု ေနာက်တစ်ေယာက်ထပ်လာြပန်ြပီ… ဂျပန်က အကီဟီတို ဆိုတဲ့ဂျပုအဘိုးြကီးလည်း ဆူနာမီဒုက္ခသည်ေတွအတွက်ဆိုြပီး လက်ဖက်ရည်ေတွဝယ်သွားတာ ခုထိအေြကွးလာမေပးေသးဘူး… ေတာက်”
(၇)
အိုတီးလက်ဖက်ရည်ဆိုင်ဖွင့်ထားသည်မှာ တစ်လတင်းတင်းြပည့်ခဲ့ြပီြဖစ်သည်။ အိုဘားမားတို့လင်မယားလည်း ဝင်ေငွအေကာင်းဆံုးစာရင်းဝင်များြဖစ်ကာ ရွာတကာမှာအချမ်းသာဆံုးပုဂ္ဂိုလ် ြဖစ်လာြကေလသည်။ ေန့စဉ်ဝင်ေငွရလာြကေသာ်လည်း သူ့ရွာြကီးရှိလူများမှာ တြဖည်းြဖည်းနှင့်မသိမသာ ပျက်စီးစြပုလာေလသည်။ ပူတင်ဆိုတဲ့ရုရှားက ပူတီေရာင်းသလိုလိုနှင့် ေဗာ်ဒကာဟုေခါ်ေသာ ရုရှားဘီအီးများကို အရက်ပုန်းေရာင်းလျှက်ရှိရာ တစ်ရွာလံုးအရက်သမား ကွမ်းသမား ဘိလိယက်သမားေတွ ြဖစ်ကုန်ြကသည်။ စားပွဲထိုးေခါင်းခန့်ထားေသာ သက်ဆင်ဆိုတဲ့ေကာင်က သူမသိေအာင် “ချဲထီ”ဟုေခါ်သည့်ေလာင်းကစားတစ်ရပ်ကို ြကိတ်လုပ်ေနသည်ဟု စီအိုင်ေအမှသတင်းရြပီးေနာက် ဂုတ်ကိုဆွဲကာ ဆိုင်ကကန်ထုတ်လိုက်ရေသးသည်။
ရွာသူရွာသားလူငယ်များမှာလည်း ပူတင်၏ အရက်ဆိုင်မှာ တစ်လံုးဝင်ေမာ့။ အာမက်ဒီနီဂျက်၏ ကွမ်းယာတစ်ထုတ်ဝယ်ဝါးကာ မူရှာရက်ဖ်နှင့် ဟာမစ်ကာဇိုင်းတို့၏ ဘိလိယက်ခံုမှာတစ်ပွဲဝင်ထိုးြက။ ဒီြကားထဲ သက်ဆင်ဆီမှ ချဲထီတစ်ကွက်ေလာက်ေပါက်လိုက် လို့ကေတာ့ ဆာကိုဇီရဲ့ အနှိပ်ခန်းထဲကို ေရာက်ေရာက်သွားြကေတာ့သည်။ တေလာကလည်း ဝက်သားအသိုးေတွကို ေလာဘြကီးြပီး ခပ်တည်တည်ေရာင်းချရာမှ ေကာင်မေလးများ ချီးပန်းကုန်ြကသြဖင့် ဟူကျင်ေတာင်အဘိုးြကီးကို ဝမ်နင်ထုတ်ထားရေသးသည်။
အဲဒါေတွေြကာင့်ပင် အိုဘားမားတစ်ေယာက် စိတ်ညစ်ေနရသည်။ မေန့ညက ကင်ဂျံုအီအဘိုးြကီးကို ေကာင်မေလးဆယ်ေယာက်နှင့် ရွာထိပ်တွင် ေတွ့ရာမှ မသကင်္ာ၍ ရွာလံုြခံုေရးများကပ်သွားြကရာ ကင်ဂျံုအီြကီး ဖိနပ်ေလးခါးြကားထိုးြပီး သုတ်ခနဲလစ်ေြပးသွားသြဖင့် ရွာသူကေလးဆယ်ဦးကို လူကုန်ကူးခံရမည့်ေဘးမှ လက်မတင်ေလး ကယ်တင်လိုက်နိုင်ေလသည်။
ထိုစဉ် ရုတ်ရုတ်သဲသဲအသံြကား၍ လှမ်းြကည့်လိုက်ရာ သူ့ဆိုင်မှာ ထိုင်ေနကျ အာရပ်သံုးဦးကို အက်ဖ်ဘီအိုင်နှင့် စီအိုင်ေအအဖွဲ့ဝင်များက လက်ြပန်ြကိုးတုပ်ဖမ်းဆီးလာတာ ေတွ့လိုက်ရသည်။ အိုဘားမားလည်း ထိုင်ရာမှထလိုက်ရသည်။
“ဘာြဖစ်လာြကတာလဲေဟ့”
“ဒီေကာင်သံုးေကာင် လူြကီးမင်းရဲ့ အိမ်ြဖူြကီးကို ေလးခွနဲ့လှမ်းပစ်ေနြကလို့ ဖမ်းလာတာပါ။ မှန်နှစ်ချပ်ကွဲသွားြပီ”
“ေဟ… ”
အာရပ်သံုးဦးကို စစ်ြကည့်လိုက်ေတာ့ အာရပ်ေယာင်ေဆာင်ထားေသာ သူခိုးဓားြပသံုးေကာင်ြဖစ်ေနေလသည်။ တစ်ေယာက်က သူ့နာမည်ကို “ဆိုမာလီ”ဟုေြပာသည်။ ေနာက်တစ်ေယာက်က “တာလီဘန်”ဟုဆိုသည်။ ေနာက်တစ်ေယာက်ကေတာ့ “အယ်ကိုင်ဒါ”ဟု သိရသည်။ သူတို့ကေတာ့ သူတို့ကိုယ်သူတို့ ကဗျာဆရာများဟု အခိုင်အမာေြပာဆိုေနြကသည်။
“စိမ့်ြကီးြမိုင်ြကီး၊ ရိပ်ြကီးေတာေတာင်….. သူတည်းတစ်ေယာက်၊ ေကာင်းမှုေရာက်ဖို့…. အို…ေနြခည်ကလည်း မထိုးရပါသလား….” စသြဖင့် ပါးစပ်ထဲေပါ်ရာ ကဗျာများ၊ သီချင်းများ ကို တစ်ေယာက်တစ်ေပါက် ေကာက်ရွတ်ြပလိုက်ြကေသးသည်။
တကယ်တမ်းတွင် သူတို့သံုးေယာက်မှာ နှလံုးသားနုနယ်လှသည့် ကဗျာဆရာစင်စစ်များပင်ြဖစ်ပါေြကာင်း၊ အိမ်ြဖူြကီးကို ေလးခွနှင့်ပစ်တာကလည်း “ပါေဖာင့်မဲန့်” အနုပညာတစ်ရပ်ကို တင်ဆက်ြကြခင်းပင်ြဖစ်ပါေြကာင်း ေတာင်ေြပာေြမာက်ေြပာ ေလျှာက်ေြပာြကသည်။ သို့နှင့် အိုဘားမားကလည်း ကဗျာဆရာများကိုခံစားနားလည်စွာြဖင့် ထိပ်တံုးေလးပဲခတ်လိုက်ရေလသည်။
ြပဿနာတစ်ခုရှင်းလို့မြပီးေသးခင်မှာပဲ အရပ်ထဲမှ ဇာတ်သမ လင်းေဆးလိုဟန်နှင့် ဘရစ်တနီစပီးယားတို့ အူရားဖားယားေြပးလာြပီး အာမက်ဒီနီဂျက်၏ ကွမ်းယာဆိုင်ေနာက်ဖက်တွင် မသကင်္ာစရာများေတွ့ခဲ့ေြကာင်း၊ဓာတ်ေငွ့လိုလိုအေငွ့များလည်း ထွက်ေနြပီး အနံ့အသက်မှာ ြပင်းထန်စူးရှလှေြကာင်း၊ အထဲမှ “ြပာကျေအာင်ေတာ့မလုပ်နဲ့” ဟူေသာ အသံြကီးကိုလည်း ြကားခဲ့ရေြကာင်း အိုဘားမားကိုတိုင်ြကသည်။ အိုဘားမားနှင့် တာဝန်ရှိသူများလည်း ပျာယာခတ်သွားသည်။ တခဏချင်းမှာပင် —
“အာမက်ဒီနီဂျက်ရဲ့ ကွမ်းယာဆိုင်ထဲမှာ ြနူကလီးယားလက်နက်တပ်ဆင်ေနတယ်” ဟုေသာ သတင်းက တစ်ရွာလံုးပျံ့နှံ့သွားြပီး ေြပးြကလွှားြကနှင့် ရှုက်ယှက်ခတ်ကုန်ေတာ့သည်။
အိုဘားမားေခါင်းေဆာင်ေသာ ေကျးရွာလံုြခံုေရးတပ်ဖွဲ့များ အာမက်ဒီနီဂျက်၏ ကွမ်းယာဆိုင်ကို ချက်ချင်းဝင်စီးလိုက်သည်။ ကွမ်းယာဆိုင်ပတ်ပတ်လည် ထွက်ေပါက်မရှိေအာင်ဝိုင်းလိုက်ြပီး ေနာက်ဖက်တံခါးချပ်ေလးကို ေြခနှင့်ကန်ဖွင့်လိုက်ေတာ့ အထဲမှာ ေြပာင်းတစ်ေချာင်းြဖင့် ေဆးေြခာက်ခိုးရှုေနြကေသာ အာမက်ဒီနီဂျက်နှင့် ဆုေငွထုတ်ခံထားရသည့် လစ်ဗျားရွာမှေတာပုန်းြကီးကဒါဖီတို့ကို မျက်လံုးေလးကလယ်ကလယ်နှင့်ေတွ့လိုက်ရသည်။
အာမက်ဒီနီဂျက်နှင့် ကဒါဖီက ဖမ်းဆီးေခါ်ေဆာင်ရာေနာက်လိုက်လာရင်း မေကျမချမ်းနှင့်ေရရွတ်သွားသည်။
“ေတာက်… ေကာင်မေတွ… သူတို့ကိုေဆးေပးမရှုခိုင်းတာနဲ့ပဲ ငါတို့ကိုေချာက်ချတယ်”
(၈)
အိုတီးလက်ဖက်ရည်ဆိုင်ေလးကို ရာသက်ပန်ဖျက်သိမ်းလိုက်ြပီြဖစ်ေြကာင်း ရုပ်သံမီဒီယာများမှတဆင့် ေြကြငာလိုက်ြပီးတာနှင့် တဆက်တည်းပင် အိမ်ြဖူြကီးပတ်ပတ်လည်မှာလာဖွင့်ထားြကေသာ တြခားရွာများမှ ဆိုင်ခန်းများအားလံုးကို ေဘာ်ဒိုဇာြဖင့် ေကာ်ထိုးကာ အားလံုးဖျက်ဆီးပစ်လိုက်သည်။ ဆိုင်ပိုင်ရှင်အသီးသီးကိုလည်း တင်းတင်းမာမာရာဇသံေပးကာ ယူအက်စ်ေအရွာြကီးမှ ေမာင်းထုတ်လိုက်သည်။
ခုေတာ့ ထံုးြဖူသုတ်ထားသည့်အိမ်ြကီးတစ်ဝိုက်မှာ ယခင်အတိုင်းပင် ြပန်လည် ရှင်းလင်းသွားြပီြဖစ်သည်။
အိမ်ြဖူြကီး ဝရန်တာမှရပ်ရင်း အိုဘားမား သက်ြပင်းေမာြကီးချလိုက်မိသည်။ စိတ်ထဲမှလည်း—-
“တကယ်ေတာ့ လက်ဖက်ရည်ဆိုင်ယဉ်ေကျးမှုဆိုတာ ငါတို့နဲ့ဘယ်လိုမှမအပ်စပ်ပါလားကွယ်…. ြပဿနာေပါင်းေသာင်းေြခာက်ေထာင်တို့ စုေဝးရာေနရာဌာနြကီးကို လက်ဖက်ရည်ဆိုင်လို့ ေခါ်ဆိုြကသလားပဲ” ဟု ေတွးေတာဆင်ြခင် သံေဝဂရမိသည်။ ရွာလူြကီးတစ်ေယာက်အေနြဖင့် ကိုယ့်အိေြန္ဒနှင့်ကိုယ်မေနတတ်ဘဲ ဟိုစပ်စပ်ဒီစပ်စပ် ဆတ်ေဆာ့ချင်၊ ကြမင်းေြကာေလးထချင်ေသာ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ်လည်း ေဒါသြဖစ်မိသည်။
ဘာပဲြဖစ်ြဖစ် ယူအက်စ်ေအရွာလူြကီးအြဖစ်က အနားယူြပီးလျှင်ေတာ့ ြမန်မာလူညိုများေနထိုင်ရာ ရွာငယ်ေလးရှိ တက္ကသိုလ်ေဟာင်းြကီးထဲမှ ကမ္ဘာေကျာ် “ဦးချစ်” လက်ဖက်ရည်ဆိုင်ေလးသို့ မီရှဲလ်နှင့် သမီးများကိုေခါ်ကာ တစ်ေခါက်ေလာက် အေရာက်သွားြဖစ်ေအာင်ြကိုးစားဦးမည်ဟု အိုဘားမားဆံုးြဖတ်လိုက်သည်။ ဦးချစ်ဆိုင်မဟုတ်ရင်ေတာင်မှ လှည်းတန်းဆိုတဲ့အရပ်က ..ေရွှ…ဆိုတဲ့.. လက်ဖက်ရည်ဆိုင်ေလးေလာက်ြဖစ်ြဖစ်ေပါ့ေလ။ ။
ဥက္ကာကိုကို
၃၁၊ ၅၊ ၂၀၁၁။
အိုဘားမားသည် ၎င်းေနထိုင်သမှုြပုရာ ထံုးြဖူသုတ်ထားသည့် အိမ်ေဟာင်းြကီးေရှ့တွင် “အိုတီး-(O-Tea)”အမည်ရှိ လက်ဖက်ရည်ဆိုင်တစ်ခုကို ဖွင့်လှစ်လိုက်သည်။ အဆိုပါ အိုတီးလက်ဖက်ရည်ဆိုင်အား သူ၏မိတ်ေဆွအေပါင်းအသင်းများ၏ ဝိုင်းဝန်းတိုက်တွန်း လှံု့ေဆာ်မှုေြကာင့် ဖွင့်လှစ်ြဖစ်ခဲ့ြခင်းပင်ြဖစ်သည်။
(၂)
ထိုအချိန်က ြမန်မာဟူသည့် လူညိုများေနထိုင်ရာ အေရှ့ပိုင်းရွာငယ်ေလးတစ်ခုတွင် “လက်ဖက်ရည်ဆိုင်ယဉ်ေကျးမှု”ဆိုေသာ ယဉ်ေကျးမှုတစ်ရပ် အေတာ်အတန်ြကီးမားထွန်းကားလျှက်ရှိေလသည်။ ယင်းရွာငယ်ေလးရှိ ရွာသူရွာသားအေတာ်များများမှာ နာရီ၊ စက္ကန့်၊ မိနစ်များစွာကို လက်ဖက်ရည်ဆိုင်များထဲတွင် တမ်းတမ်းစွဲစွဲ ြပွတ်ြပွတ်သိပ်သိပ် အချိန်ေပးထိုင်တတ်ြကေြကာင်း သတင်းများြကားရစဉ်က အိုဘားမားြကီးတစ်ေယာက် အံ့အားြကီးစွာြဖစ်ရေလ၏။
“အချိန်သည်ေငွ”ဟူ၍ သူတို့အေနာက်ပိုင်းရွာသားများ အားသွန်ခွန်စိုက် ြကိုးစားလှုပ်ရှား၍ ေငွရရှိေအာင် အချိန်ကိုေပးဆပ်ေနြကရသည့် ကာလတွင် ြမန်မာလူညိုများမှာကား ေငွများပစ်ေပး၍ပင် အချိန်ကို ဝယ်ယူစည်းစိမ်ယစ်ေနြကပါတကားဟု အထင်ြကီးေလးစားစိတ်လည်း အံ့ဘနန်းြဖစ်ေပါ်ရေချသည်။
ြမန်မာရွာသို့ အလည်အပတ် အပျင်းေြပအေပျာ်ခရီးထွက်ဖူးြကေသာ သူ၏မိတ်ေဆွြကီးများကလည်း ြမန်မာ့လက်ဖက်ရည်ဆိုင်ယဉ်ေကျးမှုအေြကာင်းကို မစားရဝခမန်း ြပန်လည်ေဖာက်သည်ချေလ့ရှိြကသြဖင့် လက်ဖက်ရည်ဆိုင်ဟူသည့်အရာအား အိုဘားမားြကီး စတင်စိတ်ဝင်စားခဲ့ရေလေတာ့သည်။
“ဒီလိုဗျာ… အဲဒီက လက်ဖက်ရည်ဆိုင်ေတွဆိုတာ… ကျုပ်တို့ဆီမှာရှိတဲ့ ကေဖးဆိုင်ေတွလိုပါပဲ။ ဒါေပမယ့် ဒီမှာလို ေသာက်စရာရှိတာတစ်ခွက်ေသာက်၊ ေြပာစရာရှိတာထိုင်ေြပာြပီး ြပန်သွားြကတာမျိုးမဟုတ်ေပဘူး အိုြကီးရဲ့။ သူတို့လက်ဖက်ရည်ဆိုင်ေတွက လက်ဖက်ရည်တစ်ခွက်ေသာက်၊ အဲ… သံုးခွက်လည်းထိုင်ေသာက်ချင်ေသာက်၊ ြပီးရင် ေရေနွးတစ်အိုးြပီးတစ်အိုးေသာက်ြပီး တစ်ေနကုန်တစ်ေနခမ်း စပ်မိစပ်ရာ ကွိစိကွစေတွကိုချည်း အချိန်ေပးထိုင်ေြပာြကရတာကိုးဗျ။ ဆိုင်ရှင်ေတွကလည်း ြကိုက်သေလာက်ထိုင် ဘာမှမေြပာတဲ့အြပင် သီချင်းေလး၊ ဗီဒီယိုေလး၊ ေဘာပွဲေလးေတွပါ ြပေပးထားေသးတာဗျို့… ကျုပ်ေတာ့အဲဒီြမင်ကွင်းေတွြကည့်ြပီး လူြဖစ်ရကျိုးနပ်လှချည်ြကရဲ့တကားလို့ေတာင် စိတ်ထဲကေတွးမိေသးတယ်” ဟု ရွာေပါင်းစံုမှြပဿနာများကို ဒိုင်ခံရှင်းလင်းေပးေနရသည့် ေတာင်ကိုရီးယားရွာသားြကီး ကုလဘန်ကီမွန်းြကီးက သူြမန်မာရွာကိုအလည်ေရာက်ခဲ့စဉ်က ြမင်ကွင်းကို ေြပာြပခဲ့ဖူးရာ အိုဘားမားြကီး ပါးစပ်ေဟာင်းေလာင်းကေလးြဖင့် နားေထာင်ခဲ့ရဖူးေလသည်။
ထိုသို့ြဖင့် ယူအက်စ်ေအ ရွာလူြကီး အိုဘားမားတစ်ေယာက် လက်ဖက်ရည်ဆိုင်နှင့်ပတ်သက်ေသာ အချက်အလက်များကို ဟိုေမးဒီြမန်းြဖင့် ေလ့လာရေလသည်။
(၃)
သူ့ရွာကိုေရာက်ေနြကေသာ ြမန်မာရွာသားများ၏ ရှင်းြပချက်တို့အြပင် ြမန်မာရွာဆီသို့ အေပျာ်ခရီးထွက်ဖူးကုန်ြကေသာ ကုလအဖွဲ့မှေရာင်းရင်းများ၊ သူ့တပည့်ေကျာ်များ၏ စီကာပတ်ကံုးေြပာြပချက်များကို နားေထာင်ရင်း လက်ဖက်ရည်ဆိုင်တစ်ဆိုင်ဖွင့်လိုစိတ်များ တဖွားဖွားေပါ်လာရေတာ့သည်။
သူ့မေဟသီ မီလ်ရှဲအိုဘားမားကလည်း လက်ဖက်ရည်ဆိုင်ဖွင့်ပါက ကုန်ကျမည့်စရိတ်နှင့် ြပန်ရမည့်အြမတ်ေငွတို့ကို မည်သို့မည်ပံုတွက်ချက်လိုက်သည်မသိ။ စာရင်းေပါင်းေသာ် အိုဘားမား၏ ရွာလူြကီးဝင်ေငွ၊ အတ္ထုပတ္တိစာအုပ်များေရာင်းရေငွ၊ ေအာက်ဆိုက်ရေငွတို့ထက်ပင် ဖွတ်ကလိကဒဂင်္ါးေပါင်း ဘီလီယံသန်းနှင့်ချီထွက်ေပါ်လာ၍ ဝမ်းသာအားရပင် လက်ဖက်ရည်ဆိုင်ဖွင့်လှစ်ေရး မဟာစီမံကိန်းြကီးကို အြမန်ဆံုးအေကာင်အထည်ေဖာ်ပါရန် အိုဘားမားြကီးအား နှစ်ကိုယ်ြကားတစ်ချက်လွှတ်အမိန့်ထုတ်လိုက်ေလေတာ့သည်။
ထို့အြပင် မြကာေသးမီကေလးကပင် ြမန်မာရွာသို့ အလည်အပတ်သွားေရာက်ခဲ့ေသာ သူ့ြပိုင်ဖက်ရဲေဘာ်ြကီး ဘုရားဒကာဂျွန်မက်ကိန်းက “မင်း ဒီရွာကို ရွာလူြကီးအြဖစ်တာဝန်ယူေနြပီးေတာ့ လက်ဖက်ရည်ဆိုင်ေလးတစ်ဆိုင်ေတာင် ြဖစ်ေြမာက်ေအာင်မဖွင့်နိုင်ဘူးဆိုေတာ့ ေနာက်လာမယ့်ေရွးေကာက်ပွဲမှာ ေခွးြဖစ်မယ့်ကိန်းြမင်ေနသကွယ့်” ဟုအဓိပ္ပာယ်ရသည့် စကားလံုးြကီးများြဖင့် အိမ်ေရှ့မှလှမ်းေအာ်သွားေသးတာမို့ အိုဘားမားတစ်ေယာက် လက်ဖက်ရည်ဆိုင်ဖွင့်လှစ်ေရးစီမံကိန်းကို စိတ်ဒံုးဒံုးချ ဆံုးြဖတ်အေကာင်အထည်ေဖာ်ပါေတာ့၏။
တဆက်တည်းမှာပင် ြမန်မာ့လက်ဖက်ရည်ဆိုင်ယဉ်ေကျးမှုအေြကာင်းကို ရပ်ေကျာ်ရွာေကျာ်သတင်းမီဒီယာြကီးများကစာြဖင့်တဖံု၊ ရုပ်သံြဖင့်တစ်မျိုး ေန့စဉ်ရက်ဆက်ေဖာ်ြပလာြကတာေြကာင့် သူ့ရွာြကီးရှိ ရွာသူရွာသားများမှာ လက်ဖက်ရည်ဆိုင်ပိုးဝင်ကာ လှုပ်လှုပ်ရွရွြဖစ်လာြကေလသည်။ သတင်းများတွင်လည်း ြမန်မာ့လက်ဖက်ရည်ဆိုင်အေြကာင်း၊ သတင်းများ၊ ေဆာင်းပါးများကို ဓာတ်ပံုများေဝေဝဆာဆာြဖင့် ြမန်မာရွာသို့ ကိုယ်တိုင်ကိုယ်ကျသွားေရာက်ရိုက်ကူးတင်ဆက်ေဖာ်ြပလာြကသည်။
ရွာသူရွာသားတချို့ကလည်း ရွံ့ပုပ်ေရာင်လက်ဖက်ရည်ခွက်ပံုများကိုေရးဆွဲထားေသာ ဆိုင်းဘုတ်များ၊ ဗီနိုင်းများကို ကိုင်ေဆာင်ကာ သူေနထိုင်ရာ ထံုးြဖူသုတ်အိမ်ေဟာင်းြကီးတစ်ဝိုက် စီတန်းလှည့်လည်ရင်း “We Can Change”၊ “We Can Change” ၊ “We Can Change”၊ ဟူ၍ အားတိုင်းယားတိုင်း လာလာေအာ်ဟစ်ေနြကေလသည်။
“လက်ဖက်ရည်ဆိုင်ဖွင့်မယ်ဆိုရင်၊ စားပွဲနဲ့ ခံုပုေလးေတွလိုပါမယ်။ လက်ဖက်ရည်ခွက်ေသးေသးေလးေတွလိုပါမယ်။ ေရေနွးြကမ်းအိုးနဲ့ ေရေနွးပန်းကန်လံုးေတွလိုပါမယ်။ နို့ဆီနို့စိမ်း၊ လက်ဖက်ေြခာက်စသြဖင့်လိုအပ်ပါမယ်။ လူအေနနဲ့ အေဖျာ်ဆရာ၊ အေြကာ်ဆရာနဲ့ စားပွဲထိုးကေလးေတွလိုအပ်ပါမယ်။ ေဆးလိပ်ကိုလည်း တစ်လိပ်ချင်းေရာင်းချေပးနိုင်ရပါမယ်။ သီချင်းဖွင့်ရပါမယ်။ ေဘာပွဲြပရပါမယ်။ ရှယ်ဆိုရင်ဇွန်းတပ်ေပးြပီး ရိုးရိုးဆိုရင် ဇွန်းမထည့်ရပါဘူး။ ပလိန်းလို့ေြပာရင် ေကာ်ဖီမစ်ထုပ်ကိုေရေနွးနဲ့ချေပးရပါမယ်……………… ” စသည့် အစီရင်ခံစာအြပည့်အစံုတစ်ခုအား ြမန်မာရွာတွင်ေနထိုင်သည့် သံတိုသံစေရာင်းသူတပည့်ေကျာ်တစ်ဦးက လှမ်းပို့ေပးလိုက်ေသာအခါ လိုအပ်ေသာပစ္စည်းပစ္စယများကို ချက်ချင်းစုေဆာင်းလိုက်ြခင်းအားြဖင့် လက်ဖက်ရည်ဆိုင်တစ်ဆိုင်ဖွင့်ရန် အဆင်သင့်ြဖစ်သွားြပီြဖစ်သည်။
သူ၏ ေကျးရွာအုပ်ချုပ်ေရးရံုးမှ လက်ေအာက်လူြကီးများကလည်း ဤကဲ့သို့ လက်ဖက်ရည်ဆိုင်တစ်ဆိုင်ဖွင့်လှစ်လိုက်ြခင်းအားြဖင့် လူေပါင်းများစွာသည် လက်ဖက်ရည်ေသာက်ရင်း အချိန်ကုန်ခံြကေတာ့မည်ြဖစ်ရာ ကျွန်ုပ်တို့ရွာြကီးတွင်ြဖစ်ေပါ်လျှက်ရှိသည့် အလုပ်လက်မဲ့ြပဿနာြကီးအားအလိုလိုေြဖရှင်းနိုင် ေတာ့မည်ြဖစ်ပါေြကာင်း၊ ပင်စင်စားအဘိုးြကီးအဘွားြကီးများကလည်း လုပ်စရာမရှိတိုင်းလက်ဖက်ရည်ဆိုင်လာထိုင်ေနေတာ့မည်ြဖစ်သြဖင့် ပင်စင်လစာြပဿနာများကိုလည်း အလိုလိုေမ့ေလျာ့သွားြကလိမ့်မည်ြဖစ်ပါ ေြကာင်းြဖင့် အဖက်ဖက်မှဝိုင်းဝန်း၍ အချွန်ြဖင့်မ ြကေလကုန်၏။
ထိုသို့ြဖင့်…… ထိုသို့ြဖင့်
“အိုတီး” ဟု အမည်သမုတ်သည့်လက်ဖက်ရည်ဆိုင်ြကီးတစ်ဆိုင်မှာ ယူအက်စ်ေအဆိုသည့်ရွာြကီးရှိ ထံုးြဖူသုတ်ထားေသာအိမ်ေဟာင်းြကီးေရှ့တွင် ေအာင်ြမင်စွာေပါ်ထွက်လာခဲ့ေလေတာ့သည်။
(၄)
အဆိုပါ အိုတီးလက်ဖက်ရည်ဆိုင်ဖွင့်ပွဲသို့ ေကျးရွာအသီးသီးမှ ရပ်ရွာေခါင်းေဆာင်ြကီးများ တက်ေရာက်ချီးြမှင့်ြကြပီး ပုပ်ရဟန်းမင်းြကီးကိုယ်တိုင် ဖဲြကိုးြဖတ်စက်ခလုတ်နှိပ်ဖွင့်လှစ်ေပးခဲ့ေသာေြကာင့် မီဒီယာများတွင် အေအာင်ြမင်ဆံုး ဆိုင်သစ်ဖွင့်ပွဲတစ်ခုအြဖစ် ေဝေဝဆာဆာေဖာ်ြပပါရှိလာေလ၏။
ဆိုင်ဖွင့်ပွဲအထိမ်းအမှတ်အြဖစ် တည်ခင်းဧည့်ခံေသာ ပထမဆံုးလက်ဖက်ရည်တစ်ခွက်ကို တစ်ငံုေသာက်ြကည့်ေသာ အဂင်္လန်ေကျးရွာလူြကီး အမျိုးသမီးြကီး ဝိတိုရိယအဲလိဇဘက်ပင်လျှင် အရသာထူးကဲေသာလက်ဖက်ရည်ချိုဆိမ့်ေြကာင့် အင်တန်နှစ်ြခိုက်စွာြဖင့် “အိုး… ဂွတ်… အိုး..အိုး..ဂွတ်” ဟူ၍ စိတ်လွတ်ကိုယ်လွတ်ြမည်ေြကွးမိေလ၏။ ယူအက်စ်ေအရွာသားအေပါင်းတို့မှာကားမူ ဝမ်းေြမာက်ဝမ်းသာအားေပးလိုက်ြကသည်မှာ ဆိုဖွယ်ရာပင်မရှိြပီ။
ဆိုင်ဖွင့်သည့်ေန့မှာပင် လက်ဖက်ရည်ခွက်ေပါင်း တစ်သန်းေကျာ်ေရာင်းချလိုက်ရေလရာ ေကာင်တာေနာက်မှာထိုင်၍ ပိုက်ဆံသိမ်းေနေသာ မီရှဲလ်အိုဘားမားတစ်ေယာက် ြပံုးပန်းပီတိဂွမ်းဆီထိကာ “အဟိ..အဟိ..ခွိခွိခွိ” ြဖင့် အူြမူးေနေပေတာ့သည်။
ဆိုင်ဖွင့်ပွဲအခမ်းအနားအား ရုပ်သံအသီးသီးမှ Live ထုတ်လွှင့်ြပသရာ ေစာင့်ြကည့်သူေပါင်း သန်းတစ်ေထာင်တိတိရှိေလေြကာင်း Time အမည်ရှိ လက်ကမ်းစာေစာင်တစ်ခုတွင် ေဖာ်ြပပါရှိလာ၏။ အိုဘားမားပါးစပ်လည်း နားရွက်တက်ချိတ်ေနပါေတာ့၏။
အိုတီးလက်ဖက်ရည်ဆိုင်တွင် အိုစပါယ်ရှယ် အစားအေသာက်များမှာ လွန်စွာမှ လူြကိုက်များလှသည်။ ထိုအရာများကား အိုတီးရှယ်လက်ဖက်ရည်၊ အိုြကာေကွး၊ မီရှဲလ်ပလာတာ၊ အိုရှဲစမူဆာတို့ပင်ြဖစ်ြကသည်။ လက်ဖက်ရည်စားပွဲများကို ဆိုင်အတွင်းမှာသာမက ဆိုင်အြပင်ဖက် ထင်းရှူးပင်များေအာက်တွင်လည်း ခင်းကျင်းထားရှိသည်။
အိုဘားမားမှာလည်း အိုတီးလက်ဖက်ရည်ဆိုင်ကို အေနာက်ပိုင်းတခွင် စတင်ဖွင့်လှစ်သူအေနနှင့် ဟုန်းဟုန်းေတာက်နာမည်ေကျာ်ကာ ဂရင်းနစ်စံချိန်တင်သွားေလသည်။ ရွာအသီးသီးရှိ ေကျာင်းသင်ခန်းစာများတွင်လည်း “ယူအက်စ်ေအရွာြကီးမှာ ပထမဆံုး လက်ဖက်ရည်ဆိုင်ဖွင့်လှစ်သူအမည်နှင့် ဆိုင်အမည်ကိုေဖာ်ြပပါ” စသြဖင့် ထည့်သွင်းသင်ြကားြကရသည့်အဆင့်ထိ ေရာက်ရှိခဲ့ေလသည်။
ယူအက်စ်ေအရွာြကီးသို့ အလည်အပတ်လာေရာက်ြကကုန်ေသာ လူများမှာလည်း အိုတီးလက်ဖက်ရည်ဆိုင်ေနာက်ခံနှင့် ဓာတ်ပံုရိုက်ပါမှ လူရာဝင်ရသလိုလိုြဖစ်ကုန်ြကသည်။
(၅)
အိုဘားမားနှင့် ဇနီးသည်မီရှဲလ်တို့ ေကာင်တာေဘးတွင် တိုးတိုးတွတ်တွတ် စကားများေနြကသည်။ မီရှဲလ်က -
“ရှင်က ဒီရွာကလူြကီးပဲ… သူတို့ကို လက်မခံလို့ရတာပဲ”
အိုဘားမားက စိတ်ကျဉ်းကျပ်ေနသည့်မျက်နှာမည်းေလးြဖင့်-
“မြဖစ်ေပဘူးကွ… သူတို့ေတွက ငါ့ရဲ့မိတ်ေဆွေတွ။ ြပီးေတာ့ ဒီလူေတွက သူတို့ရွာမှာ ရွာလူြကီးေတွပဲ။ ေလာေလာဆယ်ေတာ့ ဒို့ဆိုင်ေလးကိုမထိခိုက်သေရွ့နည်းနည်းေတာ့ ေစာင့်ြကည့်ပါဦးကွာ”
“သတိေတာ့ထားေနာ် ကိုကိုဘား… ကျွန်မကေတာ့ အဲဒီလူေတွကို သိပ်မသကင်္ာဘူး။ အာမက်ဒီနီဂျက်ဆိုတဲ့လူကို ပိုြကည့်မရဘူး”
အေြကာင်းမူကား အိုတီးလက်ဖက်ရည်ဆိုင်ဖွင့်ြပီး နှစ်ပတ်အြကာတွင် ဆိုင်၏မလှမ်းမကမ်း၌ အီရန်ေကျးရွာမှ ရွာလူြကီး အာမက်ဒီနီဂျက်ဆိုသည့်ပါးသိုင်းေမွးနှင့်လူက “ကွမ်းမှာဘုရင်၊ အာမက်သခင်”ဟူသည့် ကွမ်းယာဆိုင်လာဖွင့်ေသာေြကာင်းြဖစ်သည်။ သူနှင့် မေရှးမေနှာင်းမှာပင် တရုတ်ရွာမှ ဟူကျင်ေတာင်ဆိုသည့်အဘိုးြကီးကလည်း “အသားကိုယူ၊ အဆီကိုစား၊ ေပါက်ေဖာ်အာရှကျား”အမည်ြဖင့် ဝက်သားတုတ်ထိုးဆိုင်လာဖွင့်ေလသည်။ အိုဘားမားလည်း ကိုယ့်လိုလက်ဖက်ရည်ဆိုင်လာဖွင့်တာမှမဟုတ်ဘဲေလ ဆိုြပီး ဒီတိုင်းြကည့်ေနလိုက်၏။
ဟူကျင်ေတာင်၏ ဝက်သားတုတ်ထိုးဆိုင်ေြကာင့် အိုဘားမား၏ ေဖာက်သည်ေကာင်မေလးတချို့ေလျာ့နည်းသွားတာ သိပ်ကိစ္စမရှိေပမယ့် အာမက်ဒီနီဂျက်၏ ကွမ်းယာဆိုင်ေြကာင့် သူ့ရွာရှိရွာသားေတာ်ေတာ်များများ ကွမ်းစားတတ်ကုန်သည်။ လူြကီးလူငယ်များ၏ ပါးစပ်တွင် ကွမ်းေသွးများနီရဲစွာြမင်လာရသည်။ ဘီကလင်တန်၊ ဟီလာရင်ကလင်တန်လင်မယားဆိုလည်း အြမဲကွမ်းပလုတ်ပေလာင်းေတွြဖစ်ေနသည်။ သူေနထိုင်ရာ ထံုးြဖူသုတ်အိမ်ြကီး ပတ်ပတ်လည်မှာ ကွမ်းတံေတွးများ တဗျစ်ဗျစ် လာေထွးထားြကတာကိုလည်း ေန့တိုင်းရှင်းလင်းေနရသည်။
အိမ်နှင့်ရန်ြဖစ်ကာ ထွက်ေြပးလာေသာ အိမ်ေြခရာမဲ့ သက်ဆင်ဆိုသည့် ထိုင်းရွာသားတစ်ဦးကို စားပွဲထိုးေခါင်းေဆာင်ခန့်ြပီး ေအာက်ေြခသိမ်းအလုပ်များကို ြကီးြကပ်ရှင်းလင်းခိုင်းထားရသည်။ အေရးထဲမှာ အိန္ဒိယေကျးရွာမှ မန်မိုဟာဆင်းန်ေခါင်းေဆာင်ေသာ နွားနို့ပို့သည့်ဘာဘူြကီးေတွကလည်း နွားနို့ထဲ ေရေတွအဆမတန်ေရာလာြကသြဖင့် သတိေပးထားရေသးသည်။
(၆)
အိုတီး လက်ဖက်ရည်ဆိုင်ေလးထဲမှာ လူစည်ကားေနသည်။ လင်းေဆးလိုဟန်၊ ဘရစ်တနီစပီးယား၊ အင်ဂျလီနာဂျိုလီ၊ ဂျနီဖာလိုပက်ဇ် တို့ဝိုင်းက ကျယ်ေလာင်ကျယ်ေလာင်ြဖင့် ေလပန်းေနြက၏။ ဒီေကာင်မေလးေတွက မူးယစ်ေဆးနည်းနည်းသံုးထားပံုရသည်။ သူမတို့ဝိုင်းကို အက်ဖ်ဘီအိုင်နှင့် စီအိုင်ေအသတင်းေပးများက တြခားဝိုင်းမှေနလှမ်းအကဲခတ်ေနြကသည်။ ဂျိုလီက အီြကာေကွးြကီးတစ်ေချာင်းကို ပါးစပ်ထဲအတင်းထိုးထည့်ြပီး အကဲခတ်ေနသည့် ငနဲများကိုေလှာင်ြပေနသည်။
“ဘုန်း”
ဆိုင်ထဲကိုေဘာလံုးတစ်လံုးဝင်လာြပီး ဆိုင်နံရံကိုထိမိသံြဖစ်သည်။ မီရှဲလ်က ေကာင်တာမှေန အြပင်သို့လှမ်းေအာ်သည်။
“ဟဲ့…. ရွန်းနီတို့ ဘက်ခမ်းတို့၊ ဒိုေလးတို့ ဒေရာ့ဘာတို့ .. ဆိုင်နဲ့ေဝးေဝးမှာသွားကစားြကကွယ်… ဒီမှာ စားေသာက်သူေတွရှိေနတယ်”
ဆိုင်ထဲရှိေချာင်ကျကျဝိုင်းတစ်ခုမှာေတာ့ ေြမာက်ကိုရီးယားအဘိုးြကီး ကင်ဂျံုအီးတစ်ေယာက်တည်းထိုင်ေနသည်။ ညကများထား၍ အရက်နာကျေနပံုလည်းရသည်။ သူ့ဝိုင်းကို ကွမ်းယာသည်အာမက်ဒီနီဂျက် ခဏလာထိုင်ြပီး တိုးတိုးကျိတ်ကျိတ်စကားေြပာ၍ ဟိုြကည့်ဒီြကည့်ြပန်ထွက်သွားတာကို ေတွ့လိုက်ရသြဖင့် အိုဘားမားနည်းနည်းမသကင်္ာြဖစ်သွားသည်။
ဆိုင်ထဲသို့ အာရပ်သံုးဦးဝင်လာသည်။ “ချိုဆိမ့်သံုးခွက်”ဟုမှာြပီး ဝိုင်းအလွတ်တစ်ခုမှာဝင်ထိုင်ကာ ေကာင်တာဖက်လှည့်၍ “ အိုမာြကီးအေခွဖွင့်ေပးပါဦး” ဟုေတာင်းဆိုတာေြကာင့် မီရှဲလ် စီဒီစက်ကိုဖွင့်လိုက်၏။ အိုမာြကီးဆိုတာ မြကာေသးမီက ေသဆံုးသွားေသာ အိုစမာဘင်လာဒင်ကိုချစ်စနိုးေခါ်ြကြခင်းြဖစ်သည်။ ဘင်ဘာဒင်မေသမီေနာက်ဆံုးထုတ်သွားခဲ့ေသာ “အြကမ်းပတမ်းဖက်ပစ်လိုက်မယ်” ဟူသည့် ေရာ့ခ်သီချင်းေခွမှာ လူငယ်များြကားေရပန်းစားလျှက်ရှိေလသည်။
“ေသနတ်ကေလးကိုဆွဲ… မူရာမများတဲ့ ဒို့က… အြကမ်းဖက်မှာပဲ… ဟူးေရး… ဝါး ဂါး.ဂရား” ဆိုြပီးေရာ့ခ်ကာြကီး အိုစမာ၏ ကျယ်ေလာင်ေသာသီချင်းသံြကီးထွက်လာြပီးေနာက်မှာ လက်လှုပ်ေြခလှုပ်ြဖင့် စည်းဝါးလိုက်ေနြကေသာ အာရပ်သံုးဦးကိုအိုဘားမားြကည့်ေနစဉ်မှာပင် ဆိုင်ေရှ့သို့ ပိုလာဝက်ဝံတံဆိပ်ကပ်ဂျစ်ကားေလးတစ်စီးထိုးရပ်လာေလသည်။ ဆင်းလာသူများက ရုရှားရွာမှရွာလူြကီးနှစ်ဦးြဖစ်ေသာ မက်ဒီဗက်နှင့် ဗလာဒီမာပူတင်တို့ပင်ြဖစ်သည်။
သူတို့နှစ်ဦးက အိုဘားမားဆီေလျှာက်လာြပီးနှုတ်ဆက်ြကသည်။ မက်ဒီဗက်က-
“ဒီလိုအိုဘားမားရဲ့… ဒီက ကျုပ်ဆရာ ဗလာဒီမာပူတင်ြကီးက ခင်ဗျားဆိုင်ေဘးမှာ ဆိုင်တစ်ဆိုင်ဖွင့်ချင်လို့တဲ့… အဲဒါ ကျုပ်လိုက်ေြပာေပးတာ”
အိုဘားမားတုန်လှုပ်စွာြဖင့်- “ဟင်…. ပူတင်က ဆိုင်ဖွင့်မယ်.. ဟုတ်လား… ဘာ..ဘာဆိုင်တုန်း”
“ပူတီ ဆိုင်ေလ… ရုရှားဝက်ဝံေလးပူတင်ရဲ့ပူတီ ဆိုြပီးဖွင့်မလို့… အဲဒါေနရာတစ်ေနရာေပးလိုက်စမ်းပါဗျာ… ခင်ဗျားအာဖဂန်လွင်ြပင်မှာ အမဲလိုက်ထွက်ရင်သံုးလို့ရေအာင် ကျုပ် ဒံုးကျည်ေလးတစ်လံုးပို့လိုက်ပါ့မယ်”
“ဟင်.. အမဲလိုက်ဖို့ ဒံုးကျည်….”
ေြပာချင်ရာေြပာြပီး ြပန်ထွက်သွားေသာ မက်ဒီဗက်ကိုြကည့်ကာ အိုဘားမား ပါးစပ်ေဟာင်းေလာင်းေလးြဖစ်ေနသည်ကို ပူတင်ြကီးက နဖူးေြပာင်ကေလးပွတ်ကာပွတ်ကာြဖင့် ြပံုးြပံုးြကီးြကည့်ေနေလသည်။ အိုဘားမားတစ်ြဖည်းြဖည်းနှင့် ေဒါပွလာသည်။
“ေတာက်… ဘယ်လိုလူေတွလဲ…. ဟိုတစ်ေန့ကပဲ ြပင်သစ်ရွာက ဆာကိုဇီဆိုတဲ့ေကာင် အနှိပ်ခန်းလာဖွင့်ထားေသးတယ်…. ပါကစ္စတန်က ပါဗက်ဇ်မူရှာရက်ဖ်ဆိုတဲ့ငနဲကလည်း အာဖဂန်က ဟာမစ်ကာဇိုင်းဆိုတဲ့လူနဲ့ေပါင်းြပီး ဘိလိယက်ခံုလာေထာင်ေသးတယ်…. ခု ေနာက်တစ်ေယာက်ထပ်လာြပန်ြပီ… ဂျပန်က အကီဟီတို ဆိုတဲ့ဂျပုအဘိုးြကီးလည်း ဆူနာမီဒုက္ခသည်ေတွအတွက်ဆိုြပီး လက်ဖက်ရည်ေတွဝယ်သွားတာ ခုထိအေြကွးလာမေပးေသးဘူး… ေတာက်”
(၇)
အိုတီးလက်ဖက်ရည်ဆိုင်ဖွင့်ထားသည်မှာ တစ်လတင်းတင်းြပည့်ခဲ့ြပီြဖစ်သည်။ အိုဘားမားတို့လင်မယားလည်း ဝင်ေငွအေကာင်းဆံုးစာရင်းဝင်များြဖစ်ကာ ရွာတကာမှာအချမ်းသာဆံုးပုဂ္ဂိုလ် ြဖစ်လာြကေလသည်။ ေန့စဉ်ဝင်ေငွရလာြကေသာ်လည်း သူ့ရွာြကီးရှိလူများမှာ တြဖည်းြဖည်းနှင့်မသိမသာ ပျက်စီးစြပုလာေလသည်။ ပူတင်ဆိုတဲ့ရုရှားက ပူတီေရာင်းသလိုလိုနှင့် ေဗာ်ဒကာဟုေခါ်ေသာ ရုရှားဘီအီးများကို အရက်ပုန်းေရာင်းလျှက်ရှိရာ တစ်ရွာလံုးအရက်သမား ကွမ်းသမား ဘိလိယက်သမားေတွ ြဖစ်ကုန်ြကသည်။ စားပွဲထိုးေခါင်းခန့်ထားေသာ သက်ဆင်ဆိုတဲ့ေကာင်က သူမသိေအာင် “ချဲထီ”ဟုေခါ်သည့်ေလာင်းကစားတစ်ရပ်ကို ြကိတ်လုပ်ေနသည်ဟု စီအိုင်ေအမှသတင်းရြပီးေနာက် ဂုတ်ကိုဆွဲကာ ဆိုင်ကကန်ထုတ်လိုက်ရေသးသည်။
ရွာသူရွာသားလူငယ်များမှာလည်း ပူတင်၏ အရက်ဆိုင်မှာ တစ်လံုးဝင်ေမာ့။ အာမက်ဒီနီဂျက်၏ ကွမ်းယာတစ်ထုတ်ဝယ်ဝါးကာ မူရှာရက်ဖ်နှင့် ဟာမစ်ကာဇိုင်းတို့၏ ဘိလိယက်ခံုမှာတစ်ပွဲဝင်ထိုးြက။ ဒီြကားထဲ သက်ဆင်ဆီမှ ချဲထီတစ်ကွက်ေလာက်ေပါက်လိုက် လို့ကေတာ့ ဆာကိုဇီရဲ့ အနှိပ်ခန်းထဲကို ေရာက်ေရာက်သွားြကေတာ့သည်။ တေလာကလည်း ဝက်သားအသိုးေတွကို ေလာဘြကီးြပီး ခပ်တည်တည်ေရာင်းချရာမှ ေကာင်မေလးများ ချီးပန်းကုန်ြကသြဖင့် ဟူကျင်ေတာင်အဘိုးြကီးကို ဝမ်နင်ထုတ်ထားရေသးသည်။
အဲဒါေတွေြကာင့်ပင် အိုဘားမားတစ်ေယာက် စိတ်ညစ်ေနရသည်။ မေန့ညက ကင်ဂျံုအီအဘိုးြကီးကို ေကာင်မေလးဆယ်ေယာက်နှင့် ရွာထိပ်တွင် ေတွ့ရာမှ မသကင်္ာ၍ ရွာလံုြခံုေရးများကပ်သွားြကရာ ကင်ဂျံုအီြကီး ဖိနပ်ေလးခါးြကားထိုးြပီး သုတ်ခနဲလစ်ေြပးသွားသြဖင့် ရွာသူကေလးဆယ်ဦးကို လူကုန်ကူးခံရမည့်ေဘးမှ လက်မတင်ေလး ကယ်တင်လိုက်နိုင်ေလသည်။
ထိုစဉ် ရုတ်ရုတ်သဲသဲအသံြကား၍ လှမ်းြကည့်လိုက်ရာ သူ့ဆိုင်မှာ ထိုင်ေနကျ အာရပ်သံုးဦးကို အက်ဖ်ဘီအိုင်နှင့် စီအိုင်ေအအဖွဲ့ဝင်များက လက်ြပန်ြကိုးတုပ်ဖမ်းဆီးလာတာ ေတွ့လိုက်ရသည်။ အိုဘားမားလည်း ထိုင်ရာမှထလိုက်ရသည်။
“ဘာြဖစ်လာြကတာလဲေဟ့”
“ဒီေကာင်သံုးေကာင် လူြကီးမင်းရဲ့ အိမ်ြဖူြကီးကို ေလးခွနဲ့လှမ်းပစ်ေနြကလို့ ဖမ်းလာတာပါ။ မှန်နှစ်ချပ်ကွဲသွားြပီ”
“ေဟ… ”
အာရပ်သံုးဦးကို စစ်ြကည့်လိုက်ေတာ့ အာရပ်ေယာင်ေဆာင်ထားေသာ သူခိုးဓားြပသံုးေကာင်ြဖစ်ေနေလသည်။ တစ်ေယာက်က သူ့နာမည်ကို “ဆိုမာလီ”ဟုေြပာသည်။ ေနာက်တစ်ေယာက်က “တာလီဘန်”ဟုဆိုသည်။ ေနာက်တစ်ေယာက်ကေတာ့ “အယ်ကိုင်ဒါ”ဟု သိရသည်။ သူတို့ကေတာ့ သူတို့ကိုယ်သူတို့ ကဗျာဆရာများဟု အခိုင်အမာေြပာဆိုေနြကသည်။
“စိမ့်ြကီးြမိုင်ြကီး၊ ရိပ်ြကီးေတာေတာင်….. သူတည်းတစ်ေယာက်၊ ေကာင်းမှုေရာက်ဖို့…. အို…ေနြခည်ကလည်း မထိုးရပါသလား….” စသြဖင့် ပါးစပ်ထဲေပါ်ရာ ကဗျာများ၊ သီချင်းများ ကို တစ်ေယာက်တစ်ေပါက် ေကာက်ရွတ်ြပလိုက်ြကေသးသည်။
တကယ်တမ်းတွင် သူတို့သံုးေယာက်မှာ နှလံုးသားနုနယ်လှသည့် ကဗျာဆရာစင်စစ်များပင်ြဖစ်ပါေြကာင်း၊ အိမ်ြဖူြကီးကို ေလးခွနှင့်ပစ်တာကလည်း “ပါေဖာင့်မဲန့်” အနုပညာတစ်ရပ်ကို တင်ဆက်ြကြခင်းပင်ြဖစ်ပါေြကာင်း ေတာင်ေြပာေြမာက်ေြပာ ေလျှာက်ေြပာြကသည်။ သို့နှင့် အိုဘားမားကလည်း ကဗျာဆရာများကိုခံစားနားလည်စွာြဖင့် ထိပ်တံုးေလးပဲခတ်လိုက်ရေလသည်။
ြပဿနာတစ်ခုရှင်းလို့မြပီးေသးခင်မှာပဲ အရပ်ထဲမှ ဇာတ်သမ လင်းေဆးလိုဟန်နှင့် ဘရစ်တနီစပီးယားတို့ အူရားဖားယားေြပးလာြပီး အာမက်ဒီနီဂျက်၏ ကွမ်းယာဆိုင်ေနာက်ဖက်တွင် မသကင်္ာစရာများေတွ့ခဲ့ေြကာင်း၊ဓာတ်ေငွ့လိုလိုအေငွ့များလည်း ထွက်ေနြပီး အနံ့အသက်မှာ ြပင်းထန်စူးရှလှေြကာင်း၊ အထဲမှ “ြပာကျေအာင်ေတာ့မလုပ်နဲ့” ဟူေသာ အသံြကီးကိုလည်း ြကားခဲ့ရေြကာင်း အိုဘားမားကိုတိုင်ြကသည်။ အိုဘားမားနှင့် တာဝန်ရှိသူများလည်း ပျာယာခတ်သွားသည်။ တခဏချင်းမှာပင် —
“အာမက်ဒီနီဂျက်ရဲ့ ကွမ်းယာဆိုင်ထဲမှာ ြနူကလီးယားလက်နက်တပ်ဆင်ေနတယ်” ဟုေသာ သတင်းက တစ်ရွာလံုးပျံ့နှံ့သွားြပီး ေြပးြကလွှားြကနှင့် ရှုက်ယှက်ခတ်ကုန်ေတာ့သည်။
အိုဘားမားေခါင်းေဆာင်ေသာ ေကျးရွာလံုြခံုေရးတပ်ဖွဲ့များ အာမက်ဒီနီဂျက်၏ ကွမ်းယာဆိုင်ကို ချက်ချင်းဝင်စီးလိုက်သည်။ ကွမ်းယာဆိုင်ပတ်ပတ်လည် ထွက်ေပါက်မရှိေအာင်ဝိုင်းလိုက်ြပီး ေနာက်ဖက်တံခါးချပ်ေလးကို ေြခနှင့်ကန်ဖွင့်လိုက်ေတာ့ အထဲမှာ ေြပာင်းတစ်ေချာင်းြဖင့် ေဆးေြခာက်ခိုးရှုေနြကေသာ အာမက်ဒီနီဂျက်နှင့် ဆုေငွထုတ်ခံထားရသည့် လစ်ဗျားရွာမှေတာပုန်းြကီးကဒါဖီတို့ကို မျက်လံုးေလးကလယ်ကလယ်နှင့်ေတွ့လိုက်ရသည်။
အာမက်ဒီနီဂျက်နှင့် ကဒါဖီက ဖမ်းဆီးေခါ်ေဆာင်ရာေနာက်လိုက်လာရင်း မေကျမချမ်းနှင့်ေရရွတ်သွားသည်။
“ေတာက်… ေကာင်မေတွ… သူတို့ကိုေဆးေပးမရှုခိုင်းတာနဲ့ပဲ ငါတို့ကိုေချာက်ချတယ်”
(၈)
အိုတီးလက်ဖက်ရည်ဆိုင်ေလးကို ရာသက်ပန်ဖျက်သိမ်းလိုက်ြပီြဖစ်ေြကာင်း ရုပ်သံမီဒီယာများမှတဆင့် ေြကြငာလိုက်ြပီးတာနှင့် တဆက်တည်းပင် အိမ်ြဖူြကီးပတ်ပတ်လည်မှာလာဖွင့်ထားြကေသာ တြခားရွာများမှ ဆိုင်ခန်းများအားလံုးကို ေဘာ်ဒိုဇာြဖင့် ေကာ်ထိုးကာ အားလံုးဖျက်ဆီးပစ်လိုက်သည်။ ဆိုင်ပိုင်ရှင်အသီးသီးကိုလည်း တင်းတင်းမာမာရာဇသံေပးကာ ယူအက်စ်ေအရွာြကီးမှ ေမာင်းထုတ်လိုက်သည်။
ခုေတာ့ ထံုးြဖူသုတ်ထားသည့်အိမ်ြကီးတစ်ဝိုက်မှာ ယခင်အတိုင်းပင် ြပန်လည် ရှင်းလင်းသွားြပီြဖစ်သည်။
အိမ်ြဖူြကီး ဝရန်တာမှရပ်ရင်း အိုဘားမား သက်ြပင်းေမာြကီးချလိုက်မိသည်။ စိတ်ထဲမှလည်း—-
“တကယ်ေတာ့ လက်ဖက်ရည်ဆိုင်ယဉ်ေကျးမှုဆိုတာ ငါတို့နဲ့ဘယ်လိုမှမအပ်စပ်ပါလားကွယ်…. ြပဿနာေပါင်းေသာင်းေြခာက်ေထာင်တို့ စုေဝးရာေနရာဌာနြကီးကို လက်ဖက်ရည်ဆိုင်လို့ ေခါ်ဆိုြကသလားပဲ” ဟု ေတွးေတာဆင်ြခင် သံေဝဂရမိသည်။ ရွာလူြကီးတစ်ေယာက်အေနြဖင့် ကိုယ့်အိေြန္ဒနှင့်ကိုယ်မေနတတ်ဘဲ ဟိုစပ်စပ်ဒီစပ်စပ် ဆတ်ေဆာ့ချင်၊ ကြမင်းေြကာေလးထချင်ေသာ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ်လည်း ေဒါသြဖစ်မိသည်။
ဘာပဲြဖစ်ြဖစ် ယူအက်စ်ေအရွာလူြကီးအြဖစ်က အနားယူြပီးလျှင်ေတာ့ ြမန်မာလူညိုများေနထိုင်ရာ ရွာငယ်ေလးရှိ တက္ကသိုလ်ေဟာင်းြကီးထဲမှ ကမ္ဘာေကျာ် “ဦးချစ်” လက်ဖက်ရည်ဆိုင်ေလးသို့ မီရှဲလ်နှင့် သမီးများကိုေခါ်ကာ တစ်ေခါက်ေလာက် အေရာက်သွားြဖစ်ေအာင်ြကိုးစားဦးမည်ဟု အိုဘားမားဆံုးြဖတ်လိုက်သည်။ ဦးချစ်ဆိုင်မဟုတ်ရင်ေတာင်မှ လှည်းတန်းဆိုတဲ့အရပ်က ..ေရွှ…ဆိုတဲ့.. လက်ဖက်ရည်ဆိုင်ေလးေလာက်ြဖစ်ြဖစ်ေပါ့ေလ။ ။
ဥက္ကာကိုကို
၃၁၊ ၅၊ ၂၀၁၁။
0 comments:
Post a Comment